Desktop versionMobile version

Histoire du droit et de la justice / Justitie - en rechts - geschiedenis

 | 
Dirk Heirbaut
, 
Xavier Rousseaux
, 
Alain Wijffels

Histoire de la justice du Moyen-Âge au XVIIe siècle - Justitiegeschiedenis van Middeleeuwen tot 17de eeuw

Een voorlopig overzicht van de procesdossiers van het voormalige Rijkskamergerecht, berustend in de Archives de l’État te Luik

Paul L. Nève

Full text

1. Inleiding

1Praktisch het gehele gebied van de huidige Benelux-landen maakte in de Middeleeuwen deel uit van het Heilige Romeinse Rijk van de Duitse Natie en was daarom ook vanaf 1495 onderworpen aan de jurisdictie van het toen opgerichte Rijkskamergerecht. Voor de Habsburgse Nederlanden duurde deze toestand slechts tot 1548, in welk jaar zij door het Verdrag van Augsburg in de Bourgondische Kreits verenigd werden en daarbij onder andere exemptie verwierven van de rechtsprekende activiteit van het hoge college. Het prinsbisdom Luik, het graafschap Loon, het geestelijk vorstendom Stavelot-Malmédy en enkele vrije rijksheerlijkheden bleven, als leden van de Westfaalse Kreits, tot het eind van het Ancien Regime nauwer met het Rijk verbonden dan de « Nederlandse » gewesten. De komst van de revolutionaire Franse legers maakte een einde aan deze eeuwenoude band. Na enige roerige overgangsjaren werden de Habsburgse Nederlanden en het vorstendom Luik op 1 oktober 1795 door de Franse Republiek geannexeerd. Wat de genoemde leden van de Westfaalse Kreits betrof, kwam er een einde aan driehonderd jaar rechtspraak door het Rijkskamergerecht. Een zeer groot deel van de schriftelijke neerslag daarvan is in het Luikse Rijksarchief terecht gekomen en daar langzaam buiten het zicht geraakt, een proces dat na de Tweede Wereldoorlog versneld is verlopen.

2Wij kunnen zeggen dat met het verscheiden van de generatie Luikse (rechts)historici waartoe onder andere Edouard Poncelet, Paul Harsin, Maurice Yans en Léon Halkin behoorden, de belangstelling voor de in Luik berustende dossiers betreffende voor het Rijkskamergerecht gevoerde procedures bijna geheel verdwenen is. Een van de redenen waarom jongere generaties minder interesse voor dit archiefbestand aan de dag hebben gelegd dan haar voorgangster, is ongetwijfeld te vinden in de gevolgen van de bominslag die op 24 december 1944 plaats had in het depot van het Rijksarchief. Een groot aantal dossiers is daarbij geheel of gedeeltelijk verloren gegaan en het in het ongerede geraakte bestand is na de catastrofe niet meer systematisch herordend. Ten dienste van de onderzoekers presenteer ik daarom hierbij een voorlopig overzicht van de thans in Luik aanwezige en uit de griffie (kanselarij) en het archief van het Rijkskamergerecht (Rkg) in Wetzlar afkomstige dossiers. Wij kunnen deze in vier bestanden indelen. Zij volgen hieronder.

2. Eerste bestand

  • 1 Cf. Paul L. Nève, Het Rijkskamergerecht en de Nederlanden. Competentie – territoir – archieven. As (...)

3Het belangrijkste en in het verleden meest bestudeerde bestand is in 1856 op grond van een besluit van de Bondsvergadering van de Duitse Bond van 25 januari 1821 aan de Belgische autoriteiten afgegeven1. Dit is een halve eeuw nadat het Rijkskamergerecht, een instelling van het in 1806 ontbonden Duitse Rijk, zijn deuren gesloten had. Toen het gerecht zijn werkzaamheden beëindigde, liepen er (uiteraard) nog een aantal processen waarvan de lopende dossiers in de griffie of kanselarij werden bewaard, terwijl er daarnaast een archief in eigenlijke zin bestond, bestaande uit ongeveer 80.000 dossiers van afgesloten procedures. De laatste rijkskanselier, de voormalige keurvorst-aartsbischop van Mainz, K.Th. von Dalberg, nam in 1806. in zijn hoedanigheid van vorst-primaat van de Rijnbond, de gerechtskanselarij over. Daarna volgde (1813) de bezetting van Wetzlar door de Pruisen die de Rijkskamergerecht-archieven in beslag namen. De Duitse Bondsvergadering, sedert 1815 de rechtsopvolgster van het oude Rijk, gaf op 6 augustus 1818 de Rijkskamergerecht-archieven aan de Pruisische kroon ter bewaring in « Treuhand ». Naast dossiers van in 1806 nog lopende zaken behoorde hiertoe ook het “oud-archief” van afgesloten zaken.

4Enige jaren later, op 25 januari 1821, stelde de Bondsvergadering van de Duitse Bond een « Reichskammergerichts-Archivkommission » in, met onder andere de opdracht om binnen twintig jaar een opdeling van het afgesloten archief over de diverse leden van de Duitse Bond voor te bereiden. De bedoelde verdeling heeft inderdaad, krachtens een besluit van de Bondsvergadering van 1845, in de jaren 1847-1852 haar beslag gekregen. In 1856 volgde nog de verzending van dossiers naar Nederland en naar België, landen die geen leden van de Duitse Bond waren. Na enige omzwervingen zijn deze kavels in het Rijksarchief te Maastricht (thans onderdeel van het Regionaal Historisch Centrum Limburg), respectievelijk in het Rijksarchief te Luik terecht gekomen.

  • 2 Het Repertorium van Koser bevat ook een tweede deel. Zie Bijlage I.

5Het « Belgische aandeel » is op 19 september 1856 door de Belgische autoriteiten in ontvangst genomen. Het ging vergezeld van een uit twee afdelingen bestaand Verzeichniss. Het eerste deel daarvan is een register van de toen overhandigde dossiers, 2780 in getal, en draagt het opschrift: I. Verzeichniss derjenigen Reichskammergerichts -Acten, welche Parteien betreffen, die beide in jetzt zu dem Königreich Belgien gehörenden Landen ihren Wohnsitz hatten. von No. 1 bis 2785. Omdat de dossiers met de nummers 1192, 1970, 2318, 2322 en 2406 na het vervaardigen van het Verzeichniss toch niet zijn afgegeven, kwamen er per saldo 2780 dossiers in Belgische handen. De Luikse nummers 1192 (J 57), 1970 (= P 1120) en 2406 (= S 6722) zijn onder nummers 248, 422 en 585 terug te vinden in: O. Koser (Hsg.), Repertorium der Akten des Reichskammergerichts Untrennbarer Bestand. I. Prozessakten aus der Schweiz, Italien, den Niederlanden und dem Baltikum, sowie der freiwilligen Gerichtsbarkeit, Heppenheim a.d. Bergstr., 1933 ; fotogr. reprint Hildesheim, 20062.

6De wel aan België overgedragen dossiers, waarvan de voertaal het Latijn is, werden, met het Verzeichniss gedeponeerd in het Rijksarchief Luik. Het nog steeds aanwezige Verzeichniss is een uittreksel uit het in het begin van de 19de eeuw vervaardigde handschriftelijke 45-delige Generalrepertorium van het Rijkskamergerechtsarchief. Evenals dit bevat het een alfabetische opsomming van de procesdossiers volgens de achternaam van de eiser c.q. de appellant. Op het lopende nummer volgt daarom steeds Der Acte Nummer, het dossiernummer dat met een letter begint. Naast naam en woonplaats (en bij appellen de processuele positie in eerste instantie) van eiser en gedaagde, c.q. appellant en verweerder, vermeldt het register dan in aparte kolommen nog het onderwerp van de procedure, het jaar waarin de zaak bij het Rijkskamergerecht aanhangig werd gemaakt, alsmede, bij appelzaken, de gerechten waarvoor de zaak in vorige instantie(s) diende. In de voorlaatste kolom, met het opschrift Anzahl der einzelnen Volumina jeder Processacte is bij appelzaken tevens aangegeven of er acta prioris instantiae in het dossier aanwezig zijn. In een laatste kolom Bemerkungen van het Generalrepertorium is genoteerd aan welk archief het betrokken dossier rond 1856 is afgegeven.

7Een deel van dit bestand is gedurende het zgn. Von Rundstedt-offensief op 24 december 1944 door brand -ten gevolge van de inslag van een vliegende bom in het depot -verloren gegaan, van een ander deel zijn de dossiers bij de reddingswerkzaamheden uit elkaar geraakt en hun inhoud vermengd. Vele losse stukken vertonen brandschade. Volgens een in de Catalogusruimte van het Luikse Rijksarchief aanwezige lijst zijn er 671 dossiers intact gebleven, hoofdzakelijk de dossiers met de nummers 2153-2785. Dit zijn de processen waarvan de achternamen van de eisers c.q. appellanten aanvangen met de letters R tot/met Z (zie Bijlage II). Van de overige nummers zijn talrijke losse stukken in 1944 gered. In 383 dozen en 12 portefeuilles opgeborgen beslaan zij 50 meter plankruimte. De intact gebleven dossiers beslaan tezamen met de andere drie in dit artikel aan de orde komende te Luik aanwezige bestanden 39 meter plank, zodat het ongeordende materiaal ruim zestig jaar na de Tweede Wereldoorlog omvangrijker is dan het toegankelijke.

8Voor de goede orde wijs ik erop dat bijzonderheden over het in bovenstaande tekst vermelde en met het I. Verzeichniss één band vormende II. Verzeichniss zijn opgenomen in Bijlage I bij dit opstel. De in het II. Verzeichniss opgesomde dossiers zijn in 1856 niet uitgeleverd en berusten derhalve niet in het Rijksarchief te Luik.

9N.B.1. Nog te traceren zijn twee dossiers die in het Luikse I. Verzeichniss met de pen zijn tussengevoegd. Het zijn:

10Nr. 233 bis. Dossiernummer B 4639. Eiser: Gotthard Bocholtz, wonende te Grevenbroich ; gedaagde Gilles Gobbels, wonende te Grevenbroich ; onderwerp van de procedure “succession” ; gerecht van eerste instantie: Hamont.

11Nr. 234 bis. Dossiernummer B 1375. Eiser: Godefroid Bocholtz, “mayeur Liège”, wonende te Luik ; gedaagde de Cité Luik ; onderwerp van de procedure “procès politique” ; gerecht van eerste instantie: Cité ; jaar van aanhangig maken bij Rijkskamergerecht: 1633 -1638 ; 1 portefeuille.

12Het is niet bekend wanneer deze twee dossiers bij Bestand 1 zijn gevoegd. Volgens het hieronder als Bijlage II opgenomen lijstje is dossier nr. 233 bis in december 1944 gespaard gebleven. Bij dit nummer staat (Résumé imprimé).

13N.B.2. De bibliotheek van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen heeft een microfilm laten vervaardigen van het hierboven vermelde I. Verzeichniss alsmede van het in Bijlage I aan de orde komende II. Verzeichniss. Met gebruik van deze film zijn door middel van afdrukken op ware grootte copieën van beide registers in het leven geroepen. Deze zijn in de voormelde bibliotheek opgenomen en te raadplegen.

3. Tweede bestand

14Het tweede bestand bevat 74 nummers en is waarschijnlijk ook in de 19de eeuw in het Luikse Rijksarchief in bewaring genomen. Zij worden opgesomd worden op een in het hiervoor vermelde Verzeichniss I. liggende lijst Pièces de procédures introduits devant la Chambre Impériale et non signalés dans cet inventaire. Zij zijn genummerd van 2786 tot/met 2859, een onhandige nummering, want dit zijn dezelfde nummers die ook in het in Bijlage I vermelde II. Verzeichniss voorkomen, maar dan voor andere procesdossiers. De franstalige lijst van dossiers bevat weinig bijzonderheden en geeft slechts het lopend nummer, de namen van de eiser en de gedaagde alsmede een jaartal, meestal uit de laatste decennia van de 18de eeuw. Ik laat de desbetreffende dossiers hieronder volgen als Bijlage III. Volgens het in de Catalogusruimte aanwezige lijst (zie Bijlage II) zijn ze alle in december 1944 gespaard gebleven.

15Over het tijdstip waarop deze dossiers in Luik zijn terecht gekomen ben ik niet geheel zeker. Ongetwijfeld betreffen zij processen die bij de opheffing van het Rijkskamergerecht in 1806 nog hangende waren voor dit gerecht. De gedaagden of de verweerders hebben, zover dit is na te gaan, hun domicilie veelal in het stift Luik of het graafschap Loon, maar dit is niet altijd het geval. Enkele gedaagden woonden in andere plaatsen op de linker Rijnoever (zie Bijlage III, nr. 2786, 2791, 2809 en 2848) hetgeen doet vermoeden dat de onderhavige 74 dossiers reeds in de Franse tijd naar Luik zijn gebracht en aan rechters van de Franse Republiek uitgeleverd.

  • 3 De vier departementen op de linker Rijnoever hadden in 1803 een eigen tribunal/cour d’appel gekreg (...)
  • 4 Het Keulse gerecht werd in 1819 tot Appellationsgerichtshof verheven waarbij het resort aanzienlij (...)

16De Habsburgse Nederlanden, het vorstendom Luik/Loon en enkele aanpalende kleinere gebieden waren na enkele roerige weken op 1 oktober 1795 door de Franse Republiek geannexeerd en in negen nieuwgevormde departementen ingedeeld. Ik noem er hier slechts drie: het departement van de Nedermaas met als hoofdplaats Maastricht, dat van de Ourthe met als hoofdplaats Luik en dat van Sambre-et-Meuse met de hoofdplaats Namen. In 1798 zouden tussen de « Negen Belgische Departementen » en de Rijn nog vier nieuwe departementen (op de linker Rijnoever) volgen waaronder dat van de Roer met als hoofdplaats Aken. Het departementale niveau werd in 1799 overstegen door de instelling van tribunaux d’appel in burgerlijke zaken (Constitution du 22 frimaire an VIII). De « negen departementen » kregen twee van deze rechtbanken, later “hoven” (Cours) genoemd (1804): één in Brussel, één in Luik. Bij de oprichting bestond het ressort van het Luikse Hof uit de departementen van de Nedermaas, van de Ourthe en van Sambre-et-Meuse. Op 24 januari 1804 werd het departement van de Roer hierbij gegevoegd, in 1811 dat van de Lippe3. Na de val van het Frans régime in 1814 is er nog een tijdelijke gebiedsuitbreiding in zuid-oostelijke richting gevolgd die niet langer gegolden heeft dan tot het moment van de inlijving van Luik in het Koningrijk der Nederlanden (1815). In dat jaar werd tevens door het Generaal-Goevernement Neder-en Middenrijn een appelhof in Keulen opgericht dat het territoir van het oude departement van de Roer en gedeelten van de departementen van de Ourthe en van de Nedermaas zou omvatten4.

  • 5 Zie: Matthias Kordes, “Zur Verwendung und Verwertung von Reichskammer gerichtsakten im Rechtsleben (...)
  • 6 Het archief van het Cour d’appel de Liège bevindt zich in de Archives de l’État te Luik.

17Uit de literatuur blijkt nu dat aan het Luikse Cour d’appel vroeg in de 19de eeuw vanuit Wetzlar een Rijkskamergerecht-dossier is afgegeven. Het betrof het dossier van de appelprocedure van de graaf van Belderbusch tegen de erven Von Negri, welk proces in eerste instantie behandeld was door de Akense schepenstoel (1740/41). In 1850 werd het dossier vanuit Keulen weer in Luik opgevraagd.5 Waarschijnlijk zijn ook de 74 thans nog in Luik berustende dossiers al in de jaren tussen 1806 en 1815 daar met het oog op verdere behandeling afgeleverd6.

18Volledigheidshalve vermeld ik nog dat een volgende gelegenheid tot overbrenging van deze archivalia zich in 1821 heeft voorgedaan. Toen kreeg de bij besluit van de Bondsvergadering van de Duitse Bond ingestelde « Reichskammergerichts-Archivkommission » mede als opdracht de lopende dossiers inzake de in 1806 nog niet beëindigde processen over te dragen aan de diverse gerechten in de Bondsstaten, waarvan de jurisdicties die van het Rijkskamergerecht waren opgevolgd. Dit is dus een tweede gelegenheid waarbij hier besproken dossiers uitgeleverd kunnen zijn. En mocht dit zo geweest zijn: geschiedde de afgifte tesamen met die van andere dossiers die wèl afgehandeld zijn door opvolgende gerechten, en dus in de desbetreffende rechterlijke archieven verzeild zijn geraakt? En heeft de « Archivkommission » zaken gedaan met de regering van het Koninkrijk der Nederlanden of met het in 1830 opgerichte Koninkrijk België?

19Mijn nasporingen hebben op dit punt geen zekerheid opgeleverd. Dit is niet zo verwonderlijk: de onderhavige dossiers konden zelfs aan de aandacht van de hoogste Duitse autoriteiten ontsnappen. Dit blijkt uit de volgende passages uit een brief die mij op 18 juni 2007 als e-mail bereikte van de zijde van mevrouw Els Herrebout, hoofd van het Belgische « Staatsarchiv Eupen ». Ik citeer:

Van de Algemene Rijksarchivaris, Dr. Karel Velle, kreeg ik uw brief i.v.m. het Reichskammergericht toegestuurd. Een tiental jaar geleden heb ik opzoekingen gedaan over de activiteiten van de Duitse Archivschutz in België tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarbij ben ik twee keer op het thema Reichskammergericht gestoten. Een eerste keer in 1940/1941 en een tweede keer in 1947/1948.
Wellicht is U bekend dat het de bedoeling was van Joseph Goebbels om in het toekomstig vredesverdrag lijsten op te nemen van het Duitse culturele erfgoed, dat in het verleden uit Duitsland was ontvreemd. Het terug te vorderen materiaal moest volgens de Reichsminister worden gerangschikt in de drie groepen “1. Kulturgut von ausserordentlichem Wert, 2. von geringerem Wert en 3. von nur lokaler Bedeutung”. Elke groep moest verder worden onderverdeeld in de rubrieken “a. Kulturgut, das in unanfechtbarer Weise beansprucht werden kann, b. auf das nur ein anfechtbarer Anspruch besteht” en “c. dessen Erwerbung wünschenswert ist, auch wenn kein begründeter oder nur ein scheinbarer Anspruch darauf geltend gemacht warden kann”. In september 1940 werden de eerste lijsten (voor archieven, bibliotheken en musea) voorgelegd. In mei 1941 en in april 1942 werden nieuwe lijsten voorgelegd. Bij de Duitse eisen inzake archieven aan België eiste het Reichsarchiv Abteilung Frankfurt am Main in september 1940 de 2780 processtukken van het Rijkskamergerecht van Wetzlar, die in de 19de eeuw aan België waren afgegeven op. De stukken werden teruggevorderd als "Archivgut von ausserordentlichem Wert mit unanfechtbarer Rechtsanspruch". Deze vraag werd nog eens herhaald in de tweede lijst van mei 1941, weliswaar met de bemerking dat het noodzakelijk was dat het Duitse eigendomsrecht van deze archieven werd erkend, maar dat de stukken zelf als een vorm van bewaargeving in het Rijksarchief te Luik konden blijven. Daarna was er van deze stukken geen sprake meer.
Het archief van Frankfurt spreekt dus enkel over 2780 stukken (volgens uw voorstel 1ste deel van het bestand in Luik). Van die (74) […] bijkomende nummers […] is er in 1940 dus geen sprake, en ik ben vrij zeker dat er tussen 1940 en 1944 niets meer werd afgegeven of teruggegeven. Het archief van de Archivschutz werd namelijk met de spreekwoordelijke "deutsche Gründlichkeit" gevoerd en zou dat dus zeker hebben vermeld.
Eind 1947 vraagt prof. Leon Halkin om een aantal stukken (uit het "untrennbare" deel van het bestand Rijkskamergerecht) uit Frankfurt te laten overkomen naar het Rijksarchief van Luik voor zijn wetenschappelijk onderzoek […].

4. Derde bestand

  • 7 Met dank aan de heer Dr. Klefisch van het Hauptstaatsarchiv Düsseldorf voor zijn bereidwillig vers (...)

20Het derde bestand wordt gevormd door 148 dossiers die in 1949 in 52 pakken vanuit Duitsland zijn overgekomen, wellicht als een laat gevolg van de beslissing van het Vredescongres van Parijs (1919) om aan België ten koste van Duitsland een grenscorrectie (Eupen, Malmédy en Sankt Vith) toe te kennen. De dossiers zijn door het « Staatsarchiv Düsseldorf » onder voorbehoud van het eigendomsrecht overhandigd aan de Belgische archiefdienst ten einde deze aan het Rijksarchief in Luik in bewaring te geven. De desbetreffende overeenkomst is op 26 augustus, respectievelijk 15 september 1948 door de « Staatsarchivdirektor » te Düsseldorf, resp. de Archiviste général du Royaume te Brussel getekend7. In de Catalogusruimte van het Luikse Rijksarchief bevindt zich een getypte in de Franse taal gestelde lijst van 5 bladzijden waarop de desbetreffende dossiers per pak alfabetisch zijn opgesomd. Het opschrift van de lijst luidt: Chambre impériale de Wetzlar. Supplément. (documents rentrés d’Allemagne en 1949.). Dit Supplément bevat weinig bijzonderheden en geeft slechts het nummer van het pak, het dossiernummer van het Generalrepertorium (bijv. A 227), de namen van de eiser en de gedaagde alsmede een jaartal, waarschijnlijk het jaar waarin de zaak voor het Rijkskamergerecht aanhangig gemaakt was.

21Zoals te verwachten is, heeft een groot deel van de dossiers betrekking op de regio van Malmédy. Raymond Jacob heeft aan dit gedeelte van de Aanwinst van 1949 aandacht geschonken in zijn artikel "Archives de la Chambre impériale de Wetzlar", (in Folklore Stavelot-Malmédy-St. Vith 1982, p. 62-67). Omdat er in het Supplément tal van lees-en typefouten voorkomen, heeft Jacob een nieuwe lijst vervaardigd en in zijn artikel opgenomen. Deze telt 102 doorlopend genummerde dossiers. Naast de namen van partijen zijn tevens hun woonplaatsen vermeld. Opmerking verdient dat van de 148 in 1949 verkregen dossiers er slechts 102 in de lijst van Jacob zijn opgenomen. Ik heb daarom uit de twee lijsten een derde samengesteld, die als Bijlage IV. volgt.

5. Vierde bestand

  • 8 Met dank aan de heer Dr. Theil van het Hauptstaatsarchiv Stuttgart voor zijn bereidwillig verschaf (...)

22Als vierde bestand kan men de na 1949 verworven archivalia beschouwen. Zij zijn bijgeschreven op het onder 3 vermelde Supplément. Het betreft hier 2 dossiers die op 28 november 1983 zijn overgebracht uit het « Hauptstaatsarchiv Düsseldorf » en 4 dossiers die op 23 oktober 1996 zijn overgenomen van het « Hauptstaatsarchiv Stuttgart ». Voor het gemak van de lezer heb ik deze aanwinsten in Bijlage V opgesomd, en hen een lopend nummer gegeven dat aansluit op de nummers van de lijst in Bijlage IV8.

Bijlage I

23Met het in de tekst vermelde I. Verzeichniss vormt één geheel, en is ook ingebonden, als tweede deel, het II. Verzeichniss derjenigen Reichskammergerichts-Acten, welche jetzt Belgische Unterthanen oder ehemalige, jetzt als Belgische zu betrachtende Corporationen und Behörden entweder bloss als Kläger oder bloss als Beklagte betreffen, von No. 2786 bis 2886.

24De 101 in dit register opgesomde dossiers zijn in 1856 niet uitgeleverd en berusten derhalve niet in het Rijksarchief te Luik. Blijkens het bovenaangehaalde Repertorium, deel I. van Koser en het daarmee samenhangende: O. Koser (Hg.), Repertorium der Akten des Reichskammergerichts Untrennbarer Bestand: II. Prozessakten aus dem Elsass, aus Lothringen und angrenzenden ehemaligen Reichslanden, Heppenheim a.d. Bergstr., 1936 ; fotogr. reprint Hildesheim 2006, maken 77 van de in Verzeichniss II. vermelde dossiers deel uit van het Untrennbarer Bestand van het Rijkskamergerechtsarchief. Dit berust thans in het Bundesarchiv Koblenz. 75 nummers komen in deel I van het Repertorium voor, 2 in deel II. Dertien andere in het Verzeichniss vermelde dossiers berusten in het Rijksarchief Limburg te Maastricht (thans Regionaal Historisch Centrum Limburg) en komen voor in M.Wiech (Bearb.), Das Hauptstaatsarchiv Düsseldorf und seine Bestände. 9: Reichskammergericht. Teil 10: Prozessakten des Hauptstaatsarchivs Düsseldorf im Rijksarchief Limburg in Maastricht (Bestand 02.01), Siegburg. 2002.

25N.B. Een copie van het bovenvermelde II. Verzeichniss is opgenomen en te raadplegen in de bibliotheek van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Bijlage II

26Lijst van de bij de bominslag van 24 december 1944 gespaard gebleven dossiers uit het I. Verzeichnis, zoals vermeld op het in de Leeszaal van het Rijksarchief Luik berustende stuk met het opschrift Chambre Impériale Wetzlar. Les archives de la Chambre Impériale de Wetzlar ont été durement touchées lors du bombardement du 24 décembre 1944. Seuls subsistent encore les documents dont la liste suit. Aan de in dat overzicht vermelde lopende nummers uit het Verzeichniss zijn voor het gemak van de lezer de Wetzlarse nummers toegevoegd.

  • 9 Zie het hierboven in de tekst onder 1 (eerste bestand) medegedeelde.
  • 10 Op de oorspronkelijke lijst staat hier « 2728-2857 », doch de nummers 2786 tot/met 2857 betreffen (...)

2715 (A 680)
233 bis (B 4639) (Résumé imprimé)9
1334 (L 1184)
1852 (N 594) – 1854 (N 596)
1856 (N 598)
1880 (N 1451) – 1881 (N 1452)
1950 (P 179)
1972 (P 1150)
2000 (P 1693)
2003 (P 1696)
2005 (P 1698)
2007 (P 1766)
2010 (P 1776)
2015 (P 1813)
2019 (P 1881)
2021 (P 1883) 2024 (P 1896)
2033 (P 1915)
2036 (P 2045) – 2051 (P 2084)
2083 (P 2415)
2101 (R 165) – 2112 (R 176)
2116 (R 264)
2141 (R 965)
2153 (R 1714) -2163 (R 2019)
2165 (R 2041)-2182 (R 2727)
2184 (R 2729) – 2303 (S 1789)
2305 (S 1851) – 2462 (S 9243)
2465 (S 9246)-2569 (T 1804)
2571 (T 1806) – 2580 (T 2278)
2582 (T 2280) – 2622 (V 41)
2624 (V 43) – 2726 (W 199)
2728 (W 838) – 2785 (Z 285)10.

Bijlage III

28Pièces de procédures introduites devant la Chambre Impériale et non signalées dans cet inventaire (Bestand 2).

292786. Comte de Salduena c. Prince de la Tour et Taxis, 1765

302787. de Blisia c. Cour de Curange, 1784

312788. Henri-Aug. de Vignacourt, comte de Salduena c. Henri de Maillart, marquis d’Harcourt, 1766

322789. Henri-Aug. de Vignacourt de la Roche de Haneffe c. N. de Landre, 1739

332790. Comte de Mérode de Montfort, marquis de Deynze c. douairière de Clerc d’Aigremont, née baronne de Hayne, 1782

342791. Freiherr von Gymnich zu Gymnich c. Freiherr von Rohe zu Drat, 1750

352792. Abbaye de Saint-Hubert c. veuve du baron de Somal et consorts, 1750

362793. Carmelites déchaussées de Liège c. Adam-Hubert Forgeur, 1792

372794. Couvent des Croisiers de Liège c. Léonard Monseur, 1790

382795. Collégiale Saint-Pierre de Liège c. Jean Lanstein, maieur de Stevoort et Beerbrouck, 1753

392796. Chartreux de Liège c. Mathieu Mathot, 1783

402797. Abbaye du Val-Notre-Dame lez Huy c. les frères Jean-Mathieu, Antoine et Joseph Joniaux, 1779

412798. Croisiers de Liège c. capitaine Laurent de Lassence, 1789

422799. J. Franc. N. de Biolley c. Pierre Henri de Thier, jaartal onbekend

432800. Franc. Jos. Bazin c. veuve Larbalette et Greg. Jos Dubois, 1793

442801. La communauté de Chatelet c. Chapitre cathédrale de Liège, 1727

452802. Crahay et consorts c. Les quatre couvents d’Ordres mendiants de Liège, 1717

462803. Pétronille Denis, béguine de Saint-Christophe c. les chanoines Planchar et Rousseau, 1785

472804. Jean Mathias Dirix c. Renier Alex. d’Amore, 1718

482805. La veuve Nicolas Dellemelle c. avocats (partij onbekend), 1722

492806. Jean Christoph Duisberg c. Valeton et Vanleuvenigh, jaartal onbekend

502807. Simon d’Embiermont c. Théodore Del Thour, 1721

512808. Marie-Agnes Frankignoul c. le notaire de Ponthier et l’official, 1781

522809. Corneil Jos. Gilles de Geyr de Scheppenburg c. major N. von Geyr et consorts, 1789

532810. Louis Jos. Gilles dit Badon c. avocat Cambresier, 1793

542811. Godding, chanoine et doyen de St. Servais à Maestricht c. le médecin Brouwers, 1781

552812. Jean Hughes de Goha, chan. de Saint-Paul c. comtesse de Cartano, 1723

562813. Le grand prévot Paul Jean de Groesbeeck c. le prince-évêque, 1665

572814. de Hamal c. de Horion, 1748

582815. comte Bartholet Franc. Walt. de Hemricourt c. Nicolas Etienne Lambert de Préalle, 1783

592816. Baron Guill. de Horion de Colonster c. communauté d’Angleur et les métiers des meuniers, boulangers et brasseurs de Liège, 1667

602817. Baron Gerard de Horion de Colonster c. la veuve du baron de Meerwijck de Kessel, 1727

612818. Les Chapelains de Huy c. Saint-Maux et consorts, 1723

622819. Mont-de Piété de Huy c. Lambert Geneffe, 1784

632820. La veuve Josselet c. Closson et consorts, 1791

642821. François Kerpen, fermier de la gabelle de Tongres c. les maitresses du Grand Béguinage de Tongres, 1726

652822. les avocats et jurisconsultes de Liège c. Théodore de Moffart, maieur d’Amercoeur, 1750

662823. Échevins de Liège c. procureur Putzeys et consorts, 1750

672824. Le prince-évêque de Liège c. les Réviseurs des Vingt-Deux, 1668

682825. Les bénéficiers de la collégiale Saint-Pierre c. Lambert Thornaz, 1735

692826. L’archevêque François Georges de Trèves, administrateur de Prum c. le prince de Liège et son official, 1745

702827. Baron de Fiennes et consorts c. le sr. de Libotton, 1776

712828. Mathias Lambrecht c. Henri Vroeninx, curé de Pucheit, 1701

722829. Englebert de La Naye c. Ambroise Thissenne, 1710

732830. Maximilien Lejeune c. Henri Collarain, 1775

742831. Antoine Albert Libert c. les demoiselles Libert, 1787

752832. Pierre Magis, Polleur et consorts c. les députés des États, 1700

762833. Anne Françoise Malaix c. l’officiall

772834. Veuve Isabelle Melotte dit Hasier c. les hoirs Lambert de Chastelain, 1624

782835. Jean Charles Misson c. Marie Therese de Béhaut, 1751

792836. Le chapitre de Saint-Pierre à Liège c. Moraicken, 1736

802837. L’Ordre Teutonique c. Prince de Liège, 1760

812838. Les hoirs Pauvers c. l’official et les Échevins de Liège et Guill. Jacques de Wenix, 1760

822839. La comtesse de Rougrave douairière du baron de Soumagne de Ham sur Lesse

83c. baron de Zeegraedt, 1751

842840. Jean Salmon c. Marie Joseph Cornelis, 1789

852841. Le doyen de Selys c. les États de Liège, 1724

862842. Marie Catherine Stassart veuve André Monens c. Noel Fourneau, 1735

872843. La comtesse des Ursins née de Mérode c. de Ramioulle, 1726

882844. Les hoirs Henri Wouters c. Adrien Bremps, 1749

892845. Le comte d’Autel c. le comte de Duras, 1691

902846. Louis Malfaire c. États de Liège, 1749

912847. Le comte de Leiningen d’Arsburg c. le prince-évêque, à propos du fief de Bechtem, 1731

922848. Le comte de Manderscheid Blankenheim et Gerolstein c. Jean Guill. duc de Juliers, 1738

932849. Jean Sébastien Delhasse curé de Nandrin c. l’abbaye de Robermont, 1736

942850. Antoine Risack c. Chession, 1744

952851. Mathieu de Saint Maux et consorts c. l’official de Liège, 1724

962852. L’abbaye de Saint-Hubert c. de Trooz et consorts et les États de Liège, 1700

972853. Isabelle de Rossius de Liboy c. baron de Voordt de Cortenaken, 1721

982854. Le Fiscal de la Chambre c. Michel Vendelen et consorts, 1671

992855. le fisc de l’Empire c. notaire Jossart, 1714

1002856. Belliaux c. échevins de Liège, 1784

1012857. de Hamel c. État noble, 1748

1022858. de Thor c. Vanderheyden de Blisia, 1703

1032859. Lierneux c. Douffet (acta priora), 1673

Bijlage IV

104Lijst van in 1949 door het Rijksarchief Luik vanuit Duitsland verkregen Rijkskamergerecht-dossiers. Opgenomen zijn een door mij gegeven lopend nummer, het nummer uit het Generalrepertorium, de namen en woonplaatsen van partijen, het jaar waarin de zaak voor het Rijkskamergerecht aanhangig gemaakt is, en tussen haakjes het nummer van het pak waartoe het dossier behoort. Van de in de lijst van R. Jacob opgesomde dossiers zijn aldaar vermelde nummers aan het eind van iedere regel tussen haakjes opgenomen, voorafgegaan door de letters RJ. De aanvullingen en correcties van Jacob zijn in het onderstaande verwerkt.

1051. A. 227. la veuve de Godefroid Alarts, de Malmédy, c. Renier Servais, 1634 (pak 1) (RJ 3)

1062. A 228. Jean Pierre Alard, de Malmédy, c. Léon de Theux, 1683 (pak 1) (RJ 1)

1073. A 229. Renier Joseph Alard, de Malmédy, c. Godefroid Potesta, Joseph Delborn et François Bodeson, 1774 (pak 1) (RJ 2)

1084. A 400. Laurent L’Ange, de Malmédy, c. Balthasar Thomas, 1699 (pak 1) (RJ 4)

1095. B 239 b. Mathieu Bragard, de Malmédy, c. Oger François Dumé, de Stavelot, 1748 (pak 2) (RJ 10)

1106. B 500. Arnold Poncin de Bellevaux c. le Chapitre de Malmédy, 1696 (pak 2) (RJ 6)

1117. B 396. Jean-Joseph Becker, de Malmédy, c. François Remacle, 1783 (pak 3) (RJ 5)

1128. B 510. Philippe de Bellerive c. Martin de Hosdent, 1589 (pak 4)

1139. B. 795 a. Denid de Berlo c. Léonard Brothoreb, 1587 (pak 5)

11410. B 841. La veuve du baron de Bernsair c. Jacques van den Berghen, 1713 (pak 5)

11511. B 1377. Gothart de Bocholz c. Gilles Gobbels, 1567 (pak 5)

11612. B 1459 a. Martin, Christophe, Cunibert et Guillaume Bodeson, à Malmédy, c. Renier Huart, de Verviers, 1626 (pak 5) (RJ 8)

11713. B 1459 c. Martin Bodeson, à Malmédy, pro uxore Marie Jean Jacquemotte c. Renard-Pierre Jacquemotte, 1634 (pak 5) (RJ 7)

11814. B 1856 a. Ursule veuve de Bourneville, de Stavelot, c. Toussaint Geron, 1730 (pak 5) (RJ 9)

11915. B 2213. Jean de Burnenville, de Malmédy, c. Thomas Pasquay, 1652 (pak 5) (RJ 12)

12016. B 2212. Géréon de Burnenville, de Malmédy, c. Quirin Wilhelmi, 1650 (pak 5 bis) (RJ 11)

12117. C 385 b. Marie-Thérèse Falize, veuve de Sébastien Collard, de Malmédy, c. Hubert Collard, 1790 (pak 6) (RJ 16)

12218. C 230. Anne, née Henroset, veuve Cheverouheid, de Malmédy, c. Bartholomé Wathelet, 1735 (pak 7) (RJ 13)

12319. C. 283 a. Henri de la Chinal, de Malmédy, c. Jean Winkin, 1600 (pak 7) (RJ 14)

12420. C. 344 a. N. de Coewaremm c. l’Abbaye de Malmédy, 1670 (pak 7)

12521. C 385 a. Épouse de Jean Colla de Sourbrot, de Robertville c. la veuve de Jean Marcquet, 1656 (pak 7) (RJ 15)

12622. C 390. Baudouin Colley c. Marie delle Veue, 1621 (palk 7)

12723. C 861. Jean Coune c, Maximilien Landroux, 1660 (pak 7)

12824. C. 865 a. Guillaume de Cortenbach c, von Kiverberg, 1596 (pak 7)

12925. C 943. Von Cloudt c. von Kinsky, 1774 (pak 8)

13026. C 944. Maurice Godefroid von Cloud c. NN du Prath, 1776 (pak 9)

13127. C 980. Quirin et Renard Cunibert, de Malmédy, c. Thomas Jacquemotte, 1637 (pak 10) (RJ 17)

13228. D 179. Thomas-Joseph Delborne et François Hubert Bodesson, de Malmédy, c. Barthélémy, père et fils, 1782 (pak 10) (RJ 19)

13329. D 180. Les enfants de Thomas-Joseph Delborne, de Malmédy, c. Quirin-Joseph Steinbach, 1785 (pak 10) (RJ 19)

13430. D 350. Balthazar von Diedenhofen c. Jacob Zanderer, jaartal onbekend (pak 10)

13531. D 504. Doelne c. Harck, 1672 (pak 11)

13632. D 755. Dumé et consorts, prétendant à l’héritage d’Anne Jacquemotte, de Malmédy, c. l’échevin Gilson, 1697 (pak 12) (RJ 23)

13733. E 212. Van Eyll c. Jean Baer, 1602 (pak 13)

13834. E 86. Guillaume Egbomont (Eckbomontanus), de Malmédy, c. Léonard Delborne, 1619 (pak 14) (RJ 24)

13935. E 433. Jacob d’Erchain (Derchain), de Malmédy, c. le Conseil de Stavelot, 1668 (pak 14) (RJ 20)

14036. E 434. Jacob d’Erchain (Derchain), de Malmédy, c. le Conseil de Stavelot, 1668 (pak 14) (RJ 21)

14137. E 435. Jacob d’Erchain (Derchain), de Malmédy, c. Arnold Gérard et Jean Walrand, 1670 (pak 14) (RJ 22)

14238. F 17. Fagnoux et Thirimont c. Arimont, Géromont, Gohimont, 1685 (pak 15) (RJ 25)

14339. F 88. Léonard Faymonville, de Malmédy, c. le mayeur de Malmédy, 1652 (pak 15) (RJ 26)

14440. F 90. Maria-Barbe Faymonville, veuve de Renier Potesta, de Malmédy, c. Jean Pierre Faymonville, 1746 (pak 15) (RJ 28)

14541. F 114. Henri Joris, de Malmédy, c. les échevins de Francorchamps, 1512 (pak 15) RJ 38)

14642. F 384. Grégoire Lafineur (La Fineur), de Malmédy, économe du monastère, c. Léonard Le Gros, de Falize, 1724 (pak 15) RJ 39)

14743. F 89. Jean-Pierre Faymonville, de Malmédy, c. Gérard Elias, de Liège, 1744 (pak 16) (RJ 27)

14844. G 330. Quirin Gérardi, de Liège, c. Paquay de Laid, 1669 (pak 17) (RJ 29)

14945. G 574. Gilles Jean Gilson, de Malmédy, c. Jean Géréon, des Malades, 1609 (pak 18) (RJ 30)

15046. G 636. Hélène Godefroy, de Malmédy, c. François Godefroid, 1730 (pak 18) (RJ 31)

15147. G 662. Jean Joseph Gohimont, de Malmédy, c. Barthélemy, Dieudonné, Henri, Robert et Anne-Marie Mathieu Servais, de Stavelot, 1757 (pak 18) (RJ 32)

15248. G 822. Comte de Juliers c. Jean de Bavière, 1568 (pak 18)

15349. G 874. Comte de Juliers c. Stéphane de Beverst, 1597 (pak 180

15450. G 875. Comte de Juliers c. Henri von Heegel, 1598 (pak 18)

15551. G 876. Comte de Juliers c. Ernest de Bavière, 1598 (pak 18)

15652. G 877. Comte de Juliers c. Ernest de Bavière, 1598 (pak 18)

15753. H 1795. Joseph Hubert du Hotay, de Malmédy, c. le prince-abbé de Stavelot, 1786 (pak 19) (RJ 34)

15854. H 345. Jean Hardy c. le chatelain de Presseux, 1731 (pak 20)

15955. H 840. Hermann Heimbach, de Malmédy, c. Poncin et Jean Cosson, 1616 (pak 20) (RJ 33)

16056. H 1408. Catherine de Hoese c. son mari, 1724 (pak 20)

16157. H 1861. Jean Huet c. Henri Goffinet, 1749 (pak 20)

16258. I 14. Renard-Pierre Jacquemotte, de Malmédy, c. Gilles Dormael, de Stavelot, 1627 (pak 21) (RJ 35)

16359. I 15. Thomas Jacquemotte, de Malmédy, c. l’abbé de Stavelot, 1653 (pak 21) (RJ 36)

16460. I 204. Le comte d’Isendorn c. le baron de Schilderer, 1763 (pak 21)

16561. I 443. Veuve de Jean Jacquemotte, de Malmédy, c. Renard-Pierre Jacquemotte, 1634 (pak 21) (RJ 36)

16662. L 42. Les héritiers de Jean Le Laid, de Malmédy, c. Jean Godefroid, 1631 (pak 22) (RJ 43)

16763. L 43. La veuve de Jean Le Laid, de Malmédy, c. Salentin de Malaise, de Stavelot, 1667 (pak 22) (RJ 44)

16864. L 47. Arnold Lambert, de Malmédy, c. Hubert Pietre, 1620 (pak 22) (RJ 40)

16965. L 152. Robert Lantremenge, de Liège, c. Quirin Demeys, 1657 (pak 22) (RJ 41)

17066. L 185. Philippe Laurentz c. Paul Rutten, 1596 (pak 22)

17167. L 236. Lefèvre, de Malmédy, c. Alard, 1769 (pak 23) (RJ 42)

17268. L. 466. Elisabeth, veuve de Jean Lienne, de Malmédy, c. Pierre Mathonet, 1555 (pak 23) (RJ 45)

17369. L 482. Marie Anne Lignoul, de Trois-Ponts, c. Jean-Joseph Otte, 1782 (pak 24) (RJ 46)

17470. L 487. I. Emeric Huart c. la veuve Wathier de Saulcy (pak 25)

17571. L 535. Le baron de Lynden c. Richard-Paul Stravius, 1663 -1664 (pak 26)

17672. L 594. Gaspar von der Lipp c. l’évêque de Liège, 1596 (pak 26) 73. L 713. Etienne Loffet, de Malmédy, c. Henri de Noupreit, de Stavelot, 1650 (pak 26) (RJ 47)

17774. M 21. Jean François Mader, de Malmédy, c. le syndic du prince-abbé de Stavelot, 1736 (pak 27) (RJ 48)

17875. M 22. Jean François Mader, de Malmédy, c. le syndic du prince-abbé de Stavelot, 1736 (pak 27) (RJ 49)

17976. M 125. Le magistrat de la ville de Malmédy c. la postellerie de Stavelot et le comté de Lognes, 1681 (pak 28) (RJ 50)

18077. M 126. Le magistrat de la ville de Malmédy c. le prieur et le couvent de Malmédy, 1649 (pak 28) (RJ 51)

18178. M 127. Le syndic du monastère de Malmédy c. Noel de Gotte, de Hamoir, 1724 (pak 28) (RJ 52)

18279. M 128. Le syndic de monastère de Malmédy c. les habitants de Hamoir, 1724 (pak 29) (RJ 53)

18380. M 129. Le syndic du monastère de Malmédy c. Robert Chantrenne, de Rennes, 1726 (pak 29) (RJ 54)

18481. M 130. L’échevinage de Malmédy c. la cour de Stavelot, 1726 (pak 29) (RJ 55)

18582. M 131. Le magistrat de la ville de Malmédy c. les échevins, 1737 (pak 29) (RJ 56)

18683. M 132. Le prieur et le chapitre de Malmédy c. le prince-abbé Alexandre et contre Ernest, prieur de Stavelot, 1759 (pak 30) (RJ 57)

18784. M 492. Renard Martin, de Malmédy, c. Jean Burnenville, 1602 (pak 31) RJ 58)

18885. M 493. Bodson Martin, de Malmédy, c. Quirin Paquay Léeonard, 1631 (pak 31) (RJ 59)

18986. M 546. Grégoire Mathon, de Malmédy, c. Hubert de Couda, sive Choed, 1515 (pak 31) (RJ 60)

19087. M 690. Jean Jacob du Meitz, de Malmédy, c. Guillaume Daisomont (d’Aisomont), 1652 (pak 31) (RJ 61)

19188. M 924. Guillaume et Charles de Metternich, de Malmédy, c. Arnold de Wachtendonck, 1635 (pak 31) (RJ 62)

19289. M 926 a. Charles Henri de Metternich, de Malmédy, c. Jean Henri de Bodarwez, 1661 (pak 32) (RJ 63)

19390. M 970. Charles Henri de Metternich, de Malmédy, c. Jean Pierre Gilson, 1746 (pak 32) (RJ 64)

19491. M 1297. Gilles de Neumoulin, de Malmédy, c. Gaspard de Reculémont, 1554 (pak 32) (RJ 65)

19592. M 1401. Denis Monsen c. l’abbesse du couvent de Notre-Dame trans aquas, 1652 (pak 32)

19693. M 1402. Denis Monsen c. les échevins d’Aix, 1666 (pak 32)

19794. M 1460. N. Moutart c. le couvent de la Paix Notre-Dame à Liège, 1726 (pak 32)

19895. N 42. Thérèse Nouprez, de Malmédy, c. la communauté de Longfaye, 1771 (pak 33) (RJ 66) 96, N 137. Anna de Nassau c. Nicolas Naunherrn, 1580 (pak 33)

19997. N 546. Nicolas de Nollet c. les conseillers du prince de Stavelot, 1671 (pak 33)

20098. O 146 a. Guillaume von Orsbeck c. Jean Walpotere, 1577 (pak 34) 99. O 284. Justin d’Outrewarche, de Malmédy, c. Philippe d’Ovifatz, 1573 (pak 34) (RJ 67)

201100. O 302 a. Ovifaz, les habitants, c. les habitants de Robertville: controversiae de limitibus pasculationum partium, 1635 (pak 34) (RJ 68)

202101. O 302 b. Ovifaz, les habitants, c. le pasteur de Waimes, 1780 (pakken 35 -37) (RJ 69)

203102. P 440. Henri de Plettenberg, à Reinhardstein, c. Léonard de Remonval, 1595 (pak 38) (RJ 70)

204103. P 441. Henri de Plettenberg, à Reinhardstein, c. le prieur et le chapitre de Malmédy, 1603 (pak 38) (RJ 71)

205104. P 666. Godefroid Potesta, de Malmédy, c. Thomas Masson, 1721 (pak 38) (RJ 72)

206105. P 667. Marie Barbe Faymonville, veuve de Renier Joseph de Potesta, de Malmédy, c. Jean Pierre Faymonville, 1730 (pak 38) (RJ 73)

207106. Q 158. Jean Quirini, de Malmédy, c. le Conseil de la principauté de Stavelot, 1620 (pak 39) (RJ 74)

208107. R 399. La Reid c. Aywaille et Remouchamps, 1594 (pak 39)

209108. R 511 a. Adam (Le Vieux) Renard, de Malmédy, c. Laurent du Mesnil, 1644 (pak 39) (RJ 75)

210109. R. 518. Jean Renerus c. Gilles Florentin, 1585 (pak 39)

211110. R 802 a. Ignace Roderique, de Malmédy, c. le syndic impérial de l’abbaye de Stavelot, 1731 (pak 39) (RJ 76)

212111. S 545. Les prieurs de Stavelot et Malmédy c. “subditi ditionis”, 1792 (pakken 40 -41) (RJ 79)

213112. S 550. Les prieurs et religieux de Stavelot et Malmédy c. les officiers de la principauté de Stavelot et du comté de Lognes, 1664 (pak 42) (RJ 80)

214113. S 550 a. Les nobles et officiers de la principauté de Stavelot et du comté de Lognes c. l’échevin Bodson, 1702 (pak 42) (RJ 81)

215114. S 550 b. La cour de justice de Stavelot c. le curé M.F. Jevoumont, 1753 (pak 42) (RJ 82)

216115. S 801. Jean von Schell c. Jean de Nassogne, 1624 -1656 (pak 43)

217116. S 842. Christophe Schenck c. Jean von Bohr, 1598 -1601 (pak 43)

218117. S 1152. Godefroid Sélys, de Dieupart, c. Jean Godefroid Potesta, 1650 (pak 43) (RJ 77)

219118. S 1167. Renier Servais, de Liège, c. André Lemarschal, 1697 (pak 43) (RJ 78)

220119. S 1641 a. Jean Schmid c. les conseillers du prince de Stavelot, 1660 -1662 (pak 43)

221120. S 2403. Walter Soons c. Jean-Nicolas de Fays, 1700 (pak 43)

222121. T 212. Jean Theis, de Waimes, c. Jean Léonard, de Waimes, 1649 (pak 44) (RJ 83)

223122. T 252. Michel Sanders c. Gaspard Lentzen, 1576 (pak 44)

224123. T 530. Winand Thomas, de Malmédy, c. Thomas-Jean Aegidii, 1579 (pak 44) (RJ 84)

225124. V 5. Lambert Vaessen de Dilsen c. Mathieu Corvers, 1576 (pak 44)

226125. V 184. Thierry Vercken c. Guillaume de Horion, 1589 (pak 44)

227126. V 62. Balthazar Vehescheidt c. Jean-Jacques, comte de Belle-Joyeuse, 1604 1610 (pak 45)

228127. V 306. Chuno de Virnburg c. Jeanne, veuve de Nicolas Riflart, 1535 (pak 45)

229128. V 218. Pierre de Verschuyl c. Jean et Léonard Coenen, 1754 -1756 (pak 45)

230129. W 17. Arnold de Wachtendonck, de Malmédy, c. Guillaume de Metternich, 1653 (pak 46) (RJ 86)

231130. W 74. Famille Walpotte c. l’évêque de Liège, 1657 -1658 (pak 48)

232131. W 1384. Les héritiers de Marie Winandi, de Malmédy, c. Jean de Malaise, questeur de Stavelot, 1626 (pak 49) (RJ 96)

233132. W 1382. Thomas Winandi, de Malmédy, c. Jean Gendron et Jacob Sarter, de Stavelot, 1619 (pak 49) (RJ 98)

234133. W 10. Jean-Henri, Arnold et Guillaume de Wachtendonck, de Malmédy, c. François-Ferdinand et Philippe-Charles, comtes de Metternich, 1713 (pak 50) (RJ 87)

235134. W 256. Jean Wansart, de Stavelot, c. Quirin Wansart, 1791 (pak 50) (RJ 90)

236135. W 247. David Walrand, de Malmédy, c. Jacob Keller, de Saarbrücken, 1601 (pak 50) (RJ 88)

237136. W 248. Jean Walrand, de Malmédy, c. Léonard Antoine, de St-Lambert, 1613 (pak 50) (RJ 89)

238137. W 449. Antoine de Weyer (du Vivier), de Malmédy, c. Hugo von Wildburg, 1521 (pak 50) (RJ 85)

239138. W nummer onbekend. N. Walrand, de Malmédy c. le receveur du tonlieu du Pont des Arches (pak 50 bis)

240139. W 516. Weismes c. la postellerie de Stavelot, 1681 (pak 51) (RJ 91)

241140. W 520. L’Officier de la cour et la communauté du ban de Weismes c. Robert de Noirfalise, de Stavelot, 1683 (pak 51) (RJ 92)

242141. W 521. La communauté et quelques habitants de Weismes c. le Conseil de Stavelot et le Chapitre de Malmédy, 1700 (pak 51) (RJ 93)

243142. W 522. La cour de Weismes c. la cour féodale de Malmédy, 1732 (pak 51) (RJ 94)

244143. W 523. La communauté de Weismes c. certains habitants de l’endroit, 1717 (pak 51) (RJ 95)

245144. W 1383. Thomas Winandi, de Malmédy, c. Poncin Cosson, 1621 (pak 52) (RJ 99)

246145. W 1385. Les héritiers de Marie Winandi, de Malmédy, c. Jean de Malaise, questeur de Stavelot,1634 (pak 52) (RJ 97)

247146. W 1386. Thomas Winandi, de Malmédy, c. les commissaires de la principauté de Stavelot, 1660 (pak 52) (RJ 100)

248147. W 1387. Les héritiers d’Anna, veuve de Thomas Winandi, de Malmédy, c. le Syndic de Stavelot, 1660 (pak52) (RJ 101)

249148. W. 1391. Quirin Jean de Winbomont, de Malmédy, c. Thomas Jacquemotte, 1629 (pak 52) (RJ 102).

Bijlage V

250Aanwinsten na 1949. Opgenomen zijn een door mij gegeven lopend nummer, en de namen van partijen, alsmede tussen haakjes het nummer van het pak waartoe het dossier in het Luikse archief behoort. Voor de twee Düsseldorfse dossiers zijn toegevoegd het onderwerp van het rechtsgeding en de jaren waarin dit voor het Rijkskamergerecht aanhangig was. Achter het “Wetzlarse” nummer van de Stuttgarter dossiers is tussen vierkante haken het nummer uit de moderne gedrukte inventaris vermeld.

251149. B 1338 a. Henri de Brias c. François de Kercken, inzake de “dévolution de la seigneurie de Fenal à Furnaux”, 1583 -1658 (pak 53)

252150. B 1508. Erard de Boesman c. Henri Curtius, inzake “entraves à la navigation sur la Vesdre à la suite d’aménagements à l’usine de Ster à Vaux-sous-Chèvremont”, 1620 -1668 (pak 54)

253151. F 814. [1058] M. Franciscus de Fleron c. D. Nicolaus Nalden. Eerste instantie: “Räte von Lüttich”. Aanwezig: appelinstrument uit 1590 (pak 55).

254152. P 2330. [3336] Michel de Bordon dit de Hollengnoule c. de Fiscaal. Aanwezig: Attest van het gerecht te “Levesque en Hesbaing, pays de Liège” ten behoeve van de eiser uit 1580 (pak 56).

255153. T 2160 a. [4450] Antonius de Sarto in Salinis, Provinz und Diözese Lüttich c. Egidius Bollant. Eerste instantie: Stadsgerecht Luik. Aanwezig: notariële akte, 1505 (pak 57).

256154. R 3697. [3562] Johannes Schmidt c. Wenselin de Wensberg. Eerste instantie: Gerecht van stad St. Truiden. Aanwezig: appelinstrument, 1501 (pak 58)

257155. R 3799. [3600] Jakob de Rouscy, commandeur van de Johannietercommanderij te Luik c. de Johannieterridders Michael en Jakob de Seure. Eerste instantie: onbekend. Aanwezig: schriftelijke stukken uit het appelproces, 1565 (pak 59).

Notes

1 Cf. Paul L. Nève, Het Rijkskamergerecht en de Nederlanden. Competentie – territoir – archieven. Assen, 1972, p. 70-79 en p. 244-254.

2 Het Repertorium van Koser bevat ook een tweede deel. Zie Bijlage I.

3 De vier departementen op de linker Rijnoever hadden in 1803 een eigen tribunal/cour d’appel gekregen, gevestigd in Trier, maar het departement van de Roer werd in 1804 wegens zijn excentrische ligging onder het Luikse appelhof gebracht.

4 Het Keulse gerecht werd in 1819 tot Appellationsgerichtshof verheven waarbij het resort aanzienlijk is uitgebreid. Zie in het algemeen: Dieter Strauch, Rheinische Gerichte in zwei Jahrhunderten. Die Entwicklung der ordentlichen Gerichtsbarkeit in den Rheinprovinzen und ihren Nachfolgestaaten von 1798 bis 2005 mit vier Karten. Düsseldorf, 2007 (Publikationen der Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde, 76).

5 Zie: Matthias Kordes, “Zur Verwendung und Verwertung von Reichskammer gerichtsakten im Rechtsleben der Preußischen Rheinprovinz. Untersuchungen zu den Acta der Königlichen General-Procuratur des Rheinischen Appellations-Gerichtshofes betreffend das Archiv-Wesen des vormaligen Reichs Cammergerichts zu Wetzlar”, in Bernhard Diestelkamp (Hg.), Das Reichskammergericht am Ende des Alten Reiches und sein Fortwirken im 19. Jahrhundert, Köln Weimar Wien, 2002, (Quellen und Forschungen zur höchsten Gerichtsbarkeit im alten Reich, 41), p. 251-305 (p. 291, noot 107). Ik dank de heer dr. Kordes ook op deze plaats voor zijn vriendelijke medewerking.

6 Het archief van het Cour d’appel de Liège bevindt zich in de Archives de l’État te Luik.

7 Met dank aan de heer Dr. Klefisch van het Hauptstaatsarchiv Düsseldorf voor zijn bereidwillig verschafte informatie.

8 Met dank aan de heer Dr. Theil van het Hauptstaatsarchiv Stuttgart voor zijn bereidwillig verschafte informatie.

9 Zie het hierboven in de tekst onder 1 (eerste bestand) medegedeelde.

10 Op de oorspronkelijke lijst staat hier « 2728-2857 », doch de nummers 2786 tot/met 2857 betreffen de dossiers welke in Bijlage III zijn opgesomd. Deze zijn alle gespaard gebleven.

Author

Universiteit Tilburg -Universiteit Nijmegen

The text and other elements (illustrations, imported files) may be used under OpenEdition Books License, unless otherwise stated.

Search OpenEdition Search

You will be redirected to OpenEdition Search