Woord vooraf
p. 7-8
Texte intégral
1Het 19de Belgisch-Nederlands rechtshistorisch colloquium, waarvan de akten in deze bundel worden uitgegeven, heeft van 10 tot 12 december 2009 in Louvain-la-Neuve plaatsgevonden. De colloquia worden in principe om het jaar georganiseerd, afwisselend in Nederland en in België. Voor de eerste keer werd het colloquium in een Franstalige universiteit en in het Waalse Gewest gehouden: de Université catholique de Louvain. Dat was niet de enige vernieuwing van de bijeenkomst. Traditiegetrouw heeft het colloquium tot doel een forum aan jonge onderzoekers te bieden. Die taak werd meer dan ooit in deze editie van de reeks colloquia vervuld, want de overgrote meerderheid van de sprekers waren jonge academici, die naar aanleiding van het colloquium de gelegenheid kregen -althans in de meeste gevallen -de oriëntaties van hun proefschrift (net afgewerkt of verdedigd, of nog in wording) voor te stellen. Toen de organisatoren de voorstellen voor lezingen op het colloquium ontvingen, kwam snel een opvallende heroriëntatie bij de nieuwe generatie Belgische en Nederlandse onderzoekers ten gunste van de hedendaagse geschiedenis naar voren. Dat verklaart meteen ook waarom in de volgorde van de secties, die als leidraad voor deze bundel werd overgenomen, de openingszitting aan een thema van de 20ste eeuw werd gewijd.
2Uiteindelijk werden voor de publicatie van de akten 37 bijdragen geselecteerd, naast de inleidingen en verslagen van de zes deskundigen die als sectievoorzitters optraden. De auteurs kregen de gelegenheid hun tekst te herwerken, onder meer om rekening te houden met de discussies tijdens het colloquium zelf. De bundel werd daardoor veel omvangrijker dan oorspronkelijk verwacht, maar de redactieleden zijn ervan overtuigd dat de hoge kwaliteit van de geselecteerde bijdragen die extrainspanning volledig verantwoordt. Het eindresultaat is een bundel die een zeer brede en open overzicht geeft van de justitie-en rechtsgeschiedenis, met onder meer sociologische en andere tot dusver onderbelichte invalshoeken.
3Het boek weerspiegelt ook de vruchtbare uitwisselingen die al de voorbereiding van het colloquium hebben gekenmerkt: de diverse inbrengen blijken onder meer uit de taaldiversiteit, aangezien de bundel bijdragen in het Nederlands, Frans en Engels heeft opgenomen. Hierdoor komen het wetenschappelijk gehalte en de stilistische kenmerken van de oorspronkelijke bijdragen beter tot uiting. Die keuze maakte het ook mogelijk op vertalingskosten te besparen en tegelijk werd iedere impliciete taalhiërarchie vermeden. De editors wilden bewust die kaleïdoscopische dimensie van het geheel bewaren, en tevens de structuur van de bijdragen volgens een algemene chronologische indeling handhaven.
4Wij danken al de auteurs van de bijdragen, de verslaggevers, en, in het algemeen, al diegene die door hun actieve deelname aan het colloquium ervoor gezorgd hebben Histoire du droit et de la justice -Justitie-en rechtsgeschiedenis dat de bijeenkomst een succes is geweest en dat deze bundel tot stand kon komen. Het Comité Rechtsgeschiedenis van de Koninklijke Vlaamse Academie der Wetenschappen en de voorzitter van het comité, Prof. Dr. J. Monballyu, hebben vanaf het begin het initiatief gesteund om het colloquium in Louvain-la-Neuve te organiseren. Tijdens de voorbereiding van het colloquium hebben wij ook op de steun kunnen rekenen van de leden van een wetenschappelijk comité ad hoc: naast de drie ondertekenaars van dit woord vooraf, de hoogleraren Régine Beauthier (Université Libre de Bruxelles), Sjoerd Faber (Vrije Universiteit Amsterdam), Jean-François Gerkens (Université de Liège), Philippe Godding (Université catholique de Louvain), Jos Monballyu (Katholieke Universiteit Leuven), Jean-Pierre Nandrin (Facultés universitaires Saint-Louis, Bruxelles), Fred Stevens (Katholieke Universiteit Leuven), Herman Van Goethem (Universiteit Antwerpen), Remco van Rhee (Universiteit Maastricht). De bijeenkomsten van het colloquium hebben plaatsgevonden in het Collège Thomas More (Rechtsfaculteit). De organisatie kon gefinancierd worden dank zij de steun van FWO-Vlaanderen, van het FRS-FNRS en van de Faculteiten Rechten (Departement Privaatrecht) en Letteren (Departement Geschiedenis) van de Université catholique de Louvain. Onze collega’s de professoren Jean-Louis Renchon (decaan van de Rechtsfaculteit), Bernard Dubuisson (voorzitter van het Departement Privaatrecht), Heinz Bouillon (decaan van de Letterenfaculteit) en Jean-Marie Yante (voorzitter van het Departement Geschiedenis) hebben persoonlijk hun ondersteuning aan het colloquium en onze werkzaamheden betuigd. De publicatie is financieel ondersteund door een subisidie van de Universitaire Stichting. Voor de praktische organisatie van het colloquium en de voorbereiding van de bundel konden we op de niet-aflatende inzet rekenen van Mevrouw Diane Olivier, secretaresse van het Centre d’histoire du droit et de la justice (CHDJ) te Louvain-la-Neuve.
5Opmerking
Citaten et documenten zijn overgenomen zoals ze in de ons toegestuurde stukken voorkwamen, zonder enige correctie, harmonisering of vertaling aan te brengen. Eventuele spelfouten worden niet vermeld.
Le texte seul est utilisable sous licence Licence OpenEdition Books. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.
Violences juvéniles sous expertise(s) / Expertise and Juvenile Violence
XIXe-XXIe siècles / 19th-21st Century
Aurore François, Veerle Massin et David Niget (dir.)
2011
Violence, conciliation et répression
Recherches sur l’histoire du crime, de l’Antiquité au XXIe siècle
Aude Musin, Xavier Rousseaux et Frédéric Vesentini (dir.)
2008
Du sordide au mythe
L’affaire de la traite des blanches (Bruxelles, 1880)
Jean-Michel Chaumont et Christine Machiels (dir.)
2009
L’avortement et la justice, une répression illusoire ?
Discours normatifs et pratiques judiciaires en Belgique (1918-1940)
Stéphanie Villers
2009
Histoire du droit et de la justice / Justitie - en rechts - geschiedenis
Une nouvelle génération de recherches / Een nieuwe onderzoeksgeneratie
Dirk Heirbaut, Xavier Rousseaux et Alain Wijffels (dir.)
2010
Des polices si tranquilles
Une histoire de l’appareil policier belge au XIXe siècle
Luc Keunings
2009
Amender, sanctionner et punir
Histoire de la peine du Moyen Âge au XXe siècle
Marie-Amélie Bourguignon, Bernard Dauven et Xavier Rousseaux (dir.)
2012
La justice militaire en Belgique de 1830 à 1850
L'auditeur militaire, « valet » ou « cheville ouvrière » des conseils de guerre ?
Éric Bastin
2012
Un commissaire de police à Namur sous Napoléon
Le registre de Mathieu de Nantes (10 vendémiaire an XII - 28 août 1807)
Antoine Renglet et Axel Tixhon (dir.)
2013
La Bande noire (1855-1862)
Le banditisme dans l'Entre-Sambre-et-Meuse et ses liens avec l'affaire Coucke et Goethals
Laure Didier
2013
« Pour nous servir en l'armée »
Le gouvernement et le pardon des gens de guerre sous Charles le Téméraire, duc de Bourgogne (1467-1477)
Quentin Verreycken
2014