Konie pocztowe
p. 179
Texte intégral
1Cesarz jeździł zwykle jak cesarz, to jest jak mu się podobało, konno lub karetą, ale zawsze prędko. Chcąc być zawsze ze służbowymi szwadronami, trzeba było konia nie żałować, konia, który jeszcze tej samej doby mógł był być skazany na kilkomilową wędrówkę. Nie można także było odstępować koni podwodnych, bo gdzież ich potem szukać?!
2Pocztą można było jechać albo jednokonnym wózkiem, albo konno (à franc étrier). Wózki te pocztowe we Francji na dwóch wysokich kołach zwą gminnie, ale bardzo właściwie, tapecul. W St.‑Denis w owym czasie, kiedy pani Metru‑de‑froid brodę goliła, a wielki książę manewrował, karetki utrzymujące komunikację z Paryżem nazywano pôt de chambre. Ci ugrzecznieni Francuzi mają często wyrazy, których my barbarzyńcy nie śmiemy i wymówić. Otóż tych tapecul używaliśmy bardzo rzadko. Raz że strudzonemu trudno nie zdrzymać się czasem, a wtenczas gdyby koń idący między dwoma dyszlami upadł, czego się zawsze po koniu pocztowym spodziewać należy, można było łatwo siąść na niego, lecz à la Franconi, to jest głową na dół. Po wtóre, że tylko wtenczas można było puszczać się nimi, kiedy droga była dobra i wolna od maszerującego wojska. Inaczej jechałby kurier głównego sztabu Wielkiej Armii, jak jeździł czeski student wiedeńskim landkuczerem na koncepistę do Lwowa. Zawsze więc prawie jeździło się konno. – W początkach kampanii były na pocztach we Francji niezłe konie wierzchowe, zwane bidets, i z dobrym okulbaczeniem, ale później łaska Boska, jeżeli znalazło się na stacji jaką taką niezbyt zmęczoną z wszystkimi czterema nogami. Postylion jechał naprzód, wytrzaskiwał harapem albo jęczał i krzyczał, kiedy mu przyszło pędzić jak na złamanie karku dzień czy noc, błoto czy lód.
3Przedruk za: A. Fredro, Trzy po trzy, oprac. K. Czajkowska, w: tenże, Pisma wszystkie. Proza, t. XIII, część 1, oprac. S. Pigoń, wstępem poprzedził K. Wyka, Warszawa 1968, s. 89–91.
Auteur
(1793–1876)

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.