Konie i psy na spacerze
p. 146-147
Texte intégral
1Jak niegdyś Sztuartowie, Wazowie, Sobiescy, których tu groby po kościołach widuję, osiadali na dewocji w Romie, aby na gruzach tronu tej „królowej świata”, medytując o znikomościach jego, łatwiej mogli o stracie własnych koron zapomnieć: tak dziś matka i krewni byłego Cesarza Rzym też sobie za przytułek obrali. W liczbie tych ostatnich jest były król Westfalski, Hieronim, i była królowa Holenderska, Hortensja Beauharnais, córka Józefiny, a żona Ludwika Bonapartego, wraz z dwoma swoimi synami: Napoleonem‑Ludwikiem i Ludwikiem‑Napoleonem. O synach tych powiem najpierwiej, bo i sam co dzień prawie ich widzę, i aż mi uszy więdną, tak co dzień słyszę o nich rozmaite sądy i zdania. Sławni są bowiem w Rzymie – ale z czego? Oto z cygańskiego jakiegoś upodobania w koniach i popisywania się nim na ulicach. O każdej porze dnia można ich widzieć na Corso1, to razem, to pojedyńczo; to konno, to w rozmaitych powozach i powozikach, to na dwóch, to na czterech kołach; to z dżokejami, to bez nich; to z furmanami na koźle lub z tyłu, to powożących samych siebie; słowem, jak gdyby jakichś deputatów z cyrku, dających próbę spektaklu, na który chcą publiczność zachęcić. Jedni się z tego gorszą, drudzy śmieją, ale z tej właśnie przyczyny wszyscy co dzień gadają o nich.
2Współzawodnikiem ich do tego rodzaju sławy jest jakiś bogacz Anglik, siwy już i poważny z pozoru, ale widać oryginał i dziwak, chcący się excentrycznością odznaczyć. Mieszka w jednym z najpierwszych hotelów na tak zwanym Placu Hiszpańskim (Piazza di Spagna), i co dzień o godzinie czwartej daje tam z siebie widowisko gratis, nie tylko ulicznikom rzymskim, ale i wielu ludziom porządnym, którzy się na nie zbierają. Ledwo albowiem czwarta godzina uderzy, otwiera się brama hotelu, i wyjeżdża z niej najprzód czterech galowo ubranych dżokejów, w ponsowych axamitnych kurtkach, na pięknych angielskich koniach, i szykuje się po dwóch przed bramą. Wtedy dopiero zaczyna z niej wychodzić istna trzoda psów gończych, pstrokatych, posforowanych, po dwie sfory w rzędzie, a jest ich w ogóle sfor osiem. Na koniec, w ślad za nimi, ukazuje się z bramy sam ów Nemrod, na przepysznym arabskim koniu. I żebyż jechał przynajmniej na polowanie! ale gdzie tam! Jedzie, ażeby przeprowadzić psów swoich na spacer, który jest im do zdrowia potrzebny. Jeden z dżokejów poprzedza ten orszak; dwóch, z harapami w ręku, strzeże go po bokach; czwarty jedzie z tyłu za panem. I trwa ten spacer około dwóch godzin, tak, że zawsze około szóstej mnóstwo ludzi stoi znowu na placu, aby się powrotowi tego grona przypatrzyć. Pomimo wielkiej mojej ciekawości nie mogłem dotąd dowiedzieć się z pewnością, kto jest ten: czy gentleman, czy esquire2, czy milord, i co on tu właściwie z tymi swymi psami porabia? Ale jest on, jak powiedziałem, pod względem excentrycznej śmieszności, drugim tomem młodych Bonapartych; o których zresztą powiadają, że wiodą rej pomiędzy liberalną młodzieżą rzymską i mają wziętość u ludu z powodu swojej hojności, a może i tej nawet oryginalności, która do włoskiej wyobraźni przemawia.
3Przedruk za: A. E. Odyniec, Listy z podróży. (Z Rzymu), t. 3, Warszawa 1885, s. 45–47.

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.