Telasko
p. 139-140
Texte intégral
1Ta zaś dama, przy której ja właśnie siedziałem, jest to pani hrabina Moszyńska, wdowa po jakimś dygnitarzu dworu saskiego, z czasów W. X. Warszawskiego. Córka jej z pierwszego małżeństwa, panna Teressa Łopuska, cud doskonałości, jak mówią, pod względem rozumu i serca, tak umiała pozyskać przyjaźń dwóch rówieśnych sobie xiężniczek (córek xięcia Maxa), że gdy te wyszły za mąż za dwóch braci W. Xiążąt Toskańskich, ściągnęły ją na dwór swój do Florencji jako przyjaciółkę. Z nią razem przybyła i matka. Ale gdy córka jej wkrótce wyszła za mąż za barona de Bock, Inflantczyka, i wraz z nim zamieszkała w Szwajcarii, pani M. nie chcąc, jak mówiła stawać się zależną, od zięcia, osiadła sama w Rzymie, i stała się nie tylko zależną, ale prawie niewolnicą – czyją? oto psa faworyta, obrzydliwego kudłatego szpica, który mię najokropniej przestraszył. Zaledwo bowiem usiadłem koło niej, czuję, że mię coś dotyka do nogi. Spojrzę – i omal nie krzyknąłem z przestrachu, myśląc że sowa siedzi mi na nodze. A był to łeb tego potworu, który się spod nóg swojej pani wysunął i pysk oparł na nodze mojej. Panienki się roześmiały, ja się zawstydziłem, a reparując się jako tako, napomknąłem z lekka o sowie, którą, jako godło mądrości, sadzą zwykle u stóp Minerwy. Pani hrabina przyjęła to wdzięcznie – chociaż komplement nie mógł być fałszywy. Telasko wprawdzie (tak się zowie ten potwór), ma być mędrcem psiego rodzaju, ale co mądrość jego pani – to pożal się Boże! Pomieścićby ją chyba obok pobożności owej dewotki, o której biskup Krasicki w swojej bajce powiada:
„Uchowaj Panie Boże takiej pobożności!”
2A przecież rozumu jej nie brak. Oczytana, bystra, dowcipna, posiada wszystkie warunki miłej towarzyskiej rozmowy; ale że się Telasko bez niej w domu nudzi, więc się ona, przez wzgląd na niego, towarzystwa ludzkiego wyrzekła, i bywa tylko u państwa Ankwiczów, bo mieszka w tymże samym domu na górze, i Telasko jest zawsze z nią razem. I trzebaż, że ta właśnie jego obecność pozbawiła nas przyjemności słyszenia śpiewu xiężny Izy. Xiążę Radziwiłł w imieniu towarzystwa już miał prosić ją o to, gdy panna Henrietta z przestrachem uprzedziła go, aby tego nie czynił; Telasko bowiem tak nie cierpi i nie znosi muzyki, że niezawodnie zacząłby szczekać i wyć pod kanapą. Toteż i pani jego, znakomita jakoby muzyczka, całkiem dla niego zaniechała swego talentu. Sądź więc z tego o jej mądrości – a może i o dziwactwach serca ludzkiego.
3Przedruk za: A. E. Odyniec, Listy z podróży. (Z Rzymu), t.3, Warszawa 1885, s.36–37.

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.