Koty arcybiskupa
p. 133-134
Texte intégral
1[...] zrobiliśmy nową i bardzo interesującą znajomość z jedną wielką znakomitością tutejszą, choć ta już dzisiaj sama do zabytków przeszłości należy. Jest nią Monsignor Capece Latro, Arcybiskup Tarentyński, Prymas Królestwa Obojga Sycylii, były minister spraw wewnętrznych, za byłych królów: Józefa Bonapartego i Murata, teraz zaś 86‑cio‑letni starzec, i jako w niełasce u dworu, prowadzący życie prywatne. Znając go, panie Klustin mówiły mu o Adamie, a że jest wielkim przyjacielem Polaków, więc go pragnął widzieć u siebie. Adam przystał na to tym chętniej, że już od państwa Ankwiczów wiele słyszeliśmy o nim jako o bardzo rozumnym i wielce niegdyś potężnym politycznym człowieku, który na losy swojej ojczyzny wielki, a zawsze tylko zbawienny wpływ wywierał; teraz zaś, jako na w pół zdzieciniały staruszek, odznacza się zwłaszcza excentrycznym a namiętnym przywiązaniem do kotów, jak czcigodny nasz Oleszkiewicz.
2Pojechaliśmy więc do niego z paniami i panem Klustinem. Przyjął nas, siedząc w krześle, na kształt tronowego, i trzymając na kolanach ogromnego, żółtobiałego i rzeczywiście dziwnej piękności angorskiego kota, Signora Mirandola, jak go wnet sam nam zarekomendował. Przed krzesłem i po obu jego stronach były trzy wielkie taborety, podobnież jak samo krzesło purpurowym axamitem wybite i złotymi po rogach kutasami ozdobione. Średni był próżny; na bocznych zaś leżały zwite w kłąb dwa inne, niemniej duże i piękne koty, tegoż samego gatunku; a nad kanapą, w przepysznych złoconych ramach, portret czwartego, doskonale malowany, wyobrażający zgasłą niedawno Signorę Mirandolinę, małżonkę właśnie owego faworyta, którego trzymał na ręku, a matkę tych dwóch śpiących po bokach. Wszystko to opowiedział nam sam obszernie, zaraz po pierwszych komplementach powitania Adama, i nieraz w ciągu tej narracji apostrofując żałośnie biednego „wdowca‑sierotę", którego przy tym gładził bezprzestannie, i schylając się niekiedy twarz ku niemu, przytulał1. Potem wszakże z wielką jasnością i rozumem rozmawiał długo z Adamem o wielu rzeczach poważnych, a zwłaszcza o wpływie Napoleona na Włochy, po którym, jak się wyraził, spodziewał się zupełnego kiedyś odrodzenia ich dawnej potęgi i chwały. „Ale Opatrzność widać rozrządziła inaczej”, dodał, wznosząc oczy i ręce do góry. Kiedy zaś Adam nawzajem rozwijał przed nim ulubioną swą tezę:
„Że chociaż dziś skruszone olbrzymy zachodnie, Jeszcze na ziemię krew ich działać może płodnie”
staruszek tak widocznie był kontent, że wyciągając ku niemu przy pożegnaniu obie ręce, o ile kot na to pozwalał, wszystkich nas na pojutrze, to jest na pierwszy dzień Zielonych Świątek, na obiad do siebie zaprosił.
3Przedruk za: A. E. Odyniec, Listy z podróży. (Z Neapolu do Genewy), t. 4, Warszawa 1878, s. 64–67.
Notes de bas de page
1 Śmiało można by ręczyć, że obraz Maćka w Panu Tadeuszu gładzącego białe króliki jest reminiscencją tej sceny (dopisek autora).

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.