Jaskółki
p. 73-74
Texte intégral
1Jaskółka zajęła sobie bez ceremonii nasze mieszkania; umieszcza się pod naszemi oknami, pod naszemi dachy, w naszych kominach. Nie obawia się nas wcale. Powiadają, że ufa swemu niezrównanemu skrzydłu; lecz nie: powierza nam także swe gniazdo, swe dzieci. Oto dlaczego stała się panią domu. Nie tylko dom nam pochwyciła, lecz serce.
2W mieszkaniu wiejskim, gdzie teść mój wychowywał swe dzieci, latem odbywały się lekcje w oranżerii. Jaskółki miały tam swe gniazda i nie niepokoiły się wcale zgromadzeniem rodziny, swobodne w swoich ruchach, zajęte wysiadywaniem. Wychodząc oknem i wchodząc dachem, gdy szczebiotały między sobą za głośno, mawiał do nich, jak niegdyś święty Franciszek: „Siostry jaskółki, nie możecie być ciszej?”.
3Kochają domowe ognisko. Gdzie matka lepiła gniazdo, lepi córka i wnuczka. Powracają w to samo miejsce co roku; ich generacje następują po sobie więcej prawidłowo jak nasze. Gdy familia wygaśnie, rozproszy się, dom przechodzi w inne ręce: jaskółka powraca zawsze, przechowuje swe prawo zajmowania. [...]
4Jest to ptak powrotu. Jeżeli go tak nazywam, to nie tylko dla regularności corocznego powrotu, lecz nawet dla jego powierzchowności, dla kierunku jego lotu, tak zmiennego, jednakże kołowego, który trafia zawsze na swój pierwotny kierunek.
5Kręci się ona, wiruje bez ustanku, buja niezmordowanie około jednej przestrzeni i na tem samym miejscu, zataczając nieskończoną ilość wdzięcznych łuków, które zmieniają się, nie oddalając. Czy ona tak ściga swą zdobycz, komara, który tańcuje i pływa w powietrzu? czy to dla ćwiczenia swej siły, swego niezmordowanego skrzydła, nie oddalając się od gniazda? Mniejsza o to, ten lot kołowy, ten wieczny ruch zwrotny zwraca nasze oczy i serce, wprawiając w zadumę, unosząc w świat myśli.
6Widzimy dobrze jej lot, nigdy, prawie nigdy jej małej czarnej twarzy. Któż jesteś ty, co się zawsze ukrywasz mym oczom, co ukazujesz zaledwie ostrza swych skrzydeł, szybkie jak kosa Czasu? [...]
7Jaskółka, wzięta w rękę i badana z bliska, jest ptakiem brzydkim i dziwnym, przyznajmy; lecz to zawisło głównie na tem, że jest ptakiem, istotą przede wszystkim stworzoną do lotu. Przyroda poświęciła wszystko temu przeznaczeniu: urągała się z formy, troszcząc się o ruch tylko; i tak jej się dobrze udało, że ten ptak w locie jest piękniejszym od wszystkich.
8Skrzydła jak kosy, oczy wydatne, bez szyi (co potraja siłę); nóg mało lub wcale: wszystko jest skrzydłem. Oto jej zarysy główne. Dodajmy dziób nader szeroki, zawsze otwarty, którym nieustannie chwyta w locie, zamykając i otwierając znowu. Tak więc je ona latając, pije, kąpie się w locie, w locie karmi swe młode.
9Przedruk za: J. Michelet, Ptak, przeł. W. Stępowski, Warszawa 1859, s. 159–163.

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.