[Zaraza choleryczna w powiecie średzkim]
p. 443-445
Texte intégral
1Ze średzkiego, 3 grudnia. Zdaje się, jakoby całą ziemię naszą chciał żałoby osłonić całunem śmierci anioł, wywołując po wszystkich przestrzeniach ziemi naszej kolejno nowe mogiły. Zaraza choleryczna ogarnia żółwim, ale gwałtownym krokiem coraz to inne miasto i sioła. Pierwsze oludniwszy, roztacza się po wioskach, w swym pochodzie porywając liczne ofiary z łona naszego ludu. W chwilach wielkich niebezpieczeństw, a mianowicie podczas chorób zaraźliwych, nietrudno po wielkich miastach o osoby poświęcające się niesieniu chorym wszelkiej pomocy, konającym – pocieszenia, sierotom i wdowom – wsparcia. Rozmaite towarzystwa dobroczynności, troskliwość i zachęcenie ze wszech stron, nawet od władz rządowych, liczne zapasy składkowe pieniężne, mnóstwo najlepszych lekarzów, najobfitsze apteki, zdrowe i wygodne szpitale, zgoła wszystko a wszystko, czego tylko potrzeba, mają pod ręką. Nawet same poświęcenie się tyle może mieć uroku, bo jest tak uderzającym, bo tysiące są świadkami onegoż, jest tak pełnym blasku i wieńczone wobec całego świata uwielbieniem wdzięcznej, oświeconej ludności, która pomnikami przekazuje imiona i czyny tych osób przyszłym pokoleniom.
2O, jakżeż odwrotnie dzieje się nam, ziemianom rozproszonym po samotnych ustroniach! Dzwonów wiejskich żałobne jęki nie dolatują uszu waszych. Ludu wiejskiego łzy płyną cicho, bo nie padają na posadzki marmurowe lub na kruszcowe trumny, ale wsiąkają w ziemię, którą uprawiamy. Oddalenie kilkumilowe od miasteczek pomnażają najniegodziwsze drogi; bez lekarzów, bez aptek, bez szpitalów, bez zasiłków pieniężnych, bez stowarzyszeń wzajemnej pomocy! Tu cała nadzieja i ufność w Bogu i sile żywotnej chorującego; wszelkie zasiłki z jednej tylko płynąć mogą i to często szczupłej kieszeni dziedzica lub dzierżawców miejscowych; a cała pomoc polega na zręczności i poświęceniu się jednej lub kilku osób, które przypadkow o znaleźć się mogą, a których umiejętnością w ratowaniu jest zwykle tylko dobra wo la i mił ość b liźni eg o. – Tu poświęcający się zniewolony jest sam osobiście przysposabiać, roznosić i podawać leki, pielęgnować chorych w pomieszkaniach jak najszczuplejszych, ciemnych, niezdrowych, cuchnących wyziewami warzyw i zwierząt domowych, które lud nasz w izbach swoich pomieszcza; musi on brnąć z chałupy do chałupy po kolana przez stojące kałuże – a dodajmy jeszcze, że to poświęcenie ma tym więcej świętobliwości za sobą i tym więcej jest utrudzone, że lud nasz nie pojmuje ani ogromu tych trudów i zaprzeczenia siebie samego, ani rad choćby najzbawienniejszych, jeżeli one nie zgadzają się z jego zwyczajami; że chłopek nasz zwykle nie umie najprostszych nawet poleceń lekarza wykonać, a zabobonnym przestrachem tak zbezwładnieje, że dzieci i krewni lękają się przystąpić do łoża konających rodziców, że mąż truchleje na widok chorej żony, przyjaciel ucieka od niemocą złożonego przyjaciela... Błogosławieństwo i cześć wam, lekarze i kapłani, którzy bezsenne noce i dnie mozolne w najtrudniejszych bezustannych przepędzacie podróżach, byle tylko pomocą choć chwilową, zbyt często niestety za późną, pocieszyć i wesprzeć cierpiących współbraci!...
3Błogosławieństwo i cześć wam, dziedzice i dzierżawcy, którzy ocieracie łzy pozostałym, przytulacie sieroty do waszego łona i zastępujecie własnym groszem w dostarczaniu zasiłków i środków pomocy całe towarzystwo dobroczynne i troskliwość władz rządowych po miastach!...
4Błogosławieństwo i cześć wam, męże poświęcenia, którzy wykonywacie przepisy lekarzów, udzielacie chorym i konającym z takim mozołem nagromadzone, choć szczupłe, zasiłki i leki, ale którym przez poświęcenie się wasze stokrotną nadajecie wartość, narażając się na podziwienia godne trudy i niebezpieczeństwa, byle choć jedną wydrzeć śmierci ofiarę!...
5W naszym tu zakątku cholera od dwóch blisko miesięcy wyrywa krewnych i przyjaciół, mnoży wdowy i sieroty; lecz dzięki Opatrzności, mamy i takich mężów poświęcenia.
6Uczucia wdzięczności i uwielbienia ku nim wywołały z naszej piersi ten głos dziękczynny. Obywatelowi Żarliński em u mianowicie, leśniczemu w dobrach Targowa Górka, hołd ten składamy, gdyż on niezmordowanymi usiłowaniami i najszlachetniejszym poświęceniem siebie samego zasłużył sobie na powszechny szacunek i na miano prawdziwego chrześcijanin a.
7Przebacz nam, zacny ziomku, że twe czyny i twe nazwisko wyrywamy z ukrycia i przez to wywołujemy na obliczu twoim skromności rumieniec; ty zaś, szanowny redaktorze, zechcij nam przyjąć niniejsze pismo w twój dziennik jako świadectwo, że umiemy oceniać poświęcenie naszego współrodaka, przekazując je potomnym nawet za wzór cnoty do naśladowania.
8Głos z Targowej Górki, Racławek i Małej Górki1.
Notes de bas de page
1 Obecnie wszystkie te miejscowości leżą w gminie Nekla w powiecie wrzesińskim.

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.