Dziesięć przykazań zdrowia
p. 391-392
Texte intégral
1Kto chce utrzymać w zdrowym stanie nie tylko ciało, ale i duszę, zachować powinien w swym postępowaniu następujące dziesięcioro przykazań, które nie tylko sztuka lekarska, ale i zdrowy rozsądek podaje.
2Pierwsze przykazanie. Oddychaj świeżym powietrzem, bo to jest najpierwszy i najważniejszy pokarm dla ciała. Dlatego unikaj wszelkich miejsc, gdzie jest nieczyste, niezdrowe powietrze; staraj się utrzymywać czyste powietrze w swym mieszkaniu, unikaj także wszystkiego, co by ci oddychanie świeżym powietrzem utrudniało.
3Drugie przykazanie. Wtedy tylko pij, kiedy masz pragnienie, i nie używaj innego napoju, tylko takiego, który ci pragnienie ugasi.
4Trzecie przykazanie. Jedz tylko wtenczas, kiedy łakniesz, i tyle tylko jedz, ile potrzeba do nasycenia się.
5Czwarte przykazanie. Staraj się od dzieciństwa przywyknąć do ciągłej pracy, do zatrudnienia nie tylko ciała, ale i umysłu, a taki nałóg przyczyni się do utrzymania w zdrowym stanie twego ciała i twej duszy, a przy tym zapewni ci środki do utrzymania życia i zabezpieczy cię od choroby nudów i od niedostatku. Próżnowanie jest matką występków i biedy.
6Piąte przykazanie. Śpij tyle, ile potrzeba dla wypoczynku i dla pokrzepienia ciała i duszy. Zbytek takiego odpoczynku równie jest szkodliwy jak długa bezsenność.
7Szóste przykazanie. Jak potrzebna jest troskliwość o zasilenie ciała pokarmem, tak również przestrzegać należy, aby ciało regularnie pozbywało się tego, co mu już nie jest potrzebne. I to jest bardzo ważną potrzebą dla zachowania zdrowia. Człowiek, powiedzieć można, nie tylko oddycha usty, ale i całym ciałem, a to ostatnie oddychanie nazywa się transpiracją, czyli wyziewem skórnym. Ustanie transpiracji dowodzi chorobliwego stanu ciała.
8Siódme przykazanie. Ciało i wszystkie jego członki zachowaj zawsze czysto, ochędożnie, a tak skóra na nim będzie zawsze zdrowa.
9Ósme przykazanie. Staraj się, ile możności, zabezpieczyć od szkodliwych wpływów powietrza, od nagłych zmian ciepła. To, co lud nazywa zł ym wiatr e m, za wiani e m, jest nagłym oziębieniem jakiej części ciała od powiewu, choćby też najzdrowszego powietrza. I tak zawianie, a stąd paraliż, reumatyzm pochodzi wtedy, gdy ciało wystawione będzie na ciąg powietrza wiejącego otworem, szparą itp. Wtedy w części ciała nagle od przeciągu powietrza ostudzonej powstaje ból lub paraliż, utrata władności. Wiadomo, że na otwartym miejscu nigdzie człowiek nie ulega podobnym przypadłościom.
10Dziewiąte przykazanie. Od dzieciństwa aż do późnej starości postępować masz w udoskonaleniu siebie.
11Dziesiąte przykazanie. Powinieneś być dbałym i troskliwym o zachowanie zdrowia. Gdy spostrzeżesz lub przeczujesz już zaszłą lub nastąpić mającą słabość całego ciała lub szczególnej jego części, użyć masz wszystkich środków dla usunięcia lub odwrócenia choroby.

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.