Płciowość
p. 373-374
Texte intégral
1Wszystkie zmiany nastające w organizmie podczas zmężczyznienia (pubertas) pochodzą od siły wrażenia, jakie wywiera nasienie na organizm dojrzewającego człowieka. Dowodzą tego nieszczęśliwe ofiary włoskich spekulantów, owi rzezańcy, którzy z utratą narzędzi, służących do zbierania i zachowania nasienia, tracą też wszelkie władze męskie tak ciała, jak duszy: głos zachowują cienki jak dzieci; łakomi i zazdrośni są jak dzieci; porostu na twarzy i około części wstydliwych nie dostają; tyją niesłychanie i nabierają niewieścich nałogów; lubią plotki, zawsze się pomiędzy sobą swarzą, i ubierają się nadzwyczaj chętnie w jaskrawe barwy. Takie niezupełne istoty, do zapłodnienia pod żadnym względem niezdolne, doznają czasem owych fałszywych chuci, które w zgrzybiałem ciele rozpustnych starców nieraz jak szatany pokutują i obrzydliwością do najwyższego stopnia oburzają!...
2A zatem takie istoty, których pozbawiono znamion męskości, są częścią dzieckiem, częścią kobietą, częścią starcem, ale nigdy nie mogą być mężczyznami w całej sile tego słowa.
3Ileż to na świecie rzezańców, niepozbawionych znamion mężczyzny, tęgim wąsem porosłych, grubym głosem mówiących, a jednakże pod względem moralnym zupełnie do kastratów włoskich podobnych? Ileż to u nas, pomiędzy tak nazwanymi lwami1, łakomych, plotkarskich, próżnych i sprośnych istot?
4Oto są umysłowi eunuchy, ludzie, którzy młodość swą bezpożytecznie wyczerpali, a nie żadne lwy.
5Nasienie, pod materialnym względem, jest reprezentantem nasienia pod moralnym względem. Jedno pojęcie łączy się tutaj z drugim; jedna władza, gdy jest doskonała, czerpie siły z drugiej. Jakie zaś zgubne skutki następują po za wczesnym i nieroztropnym rozproszeniu tego szlachetnego płynu ciała ludzkiego, o tym później będzie mowa2.
Notes de bas de page
1 Tj. lwami salonowymi, modnisiami.
2 Kwestii tej autor poświęca s. 155–172, których przedmiotem jest – frontalnie przezeń zaatakowany – onanizm. Przedstawione tam zarzuty niewiele różnią się od tych, które Czytelnik znajdzie w przedrukowanym tu tekście Mateusza Studenckiego, i które (por. Wprowadzenie, s. 31–32) są w istocie rzeczy repetycją z rozlicznych europejskich dyskursów medycznych i pedagogicznych. Warto natomiast zwrócić uwagę na fakt, że cały ten podrozdział jak w pigułce streszcza teorię „atmosfery nasiennej” albo „tchnienia nasiennego”, rozwijaną w szczególności od XVii wieku, m.in. w pracach holenderskiego przyrodnika Jana Swammerdama (1637–1680). Zakładała ona, że męskie nasienie obdarzone jest duchem, który może zapłodnić komórkę jajową na odległość, tj. bez konieczności spółkowania. Mimo że doświadczenia Lazarro Spallanzaniego (1729–1799), a później Jean‑Louisa Prévosta (1790–1850) i Jean‑Baptiste’a Dumasa (1800–1884) doprowadziły do jej zakwestionowania, odwołania do aura seminalis pojawiają się w literaturze medycznej (i nie tylko) jeszcze w drugiej połowie XiX wieku. O żywotności tej teorii zdecydował być może nie tyle sam nawet komponent naukowo‑biologiczny, co raczej – jak u Tripplina – filozoficzno‑moralny. Obdarzone duchem nasienie uznawano w istocie za nośnik skoncentrowanej w nim męskości, a więc i wszystkiego tego, co łączono z męskością od strony moralnej.
Auteur

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.