8. Kra nas zmiele na zatorze
p. 253-254
Texte intégral
1„Wielkie tam były zatory – ale niczem w porównaniu zatoru, który się utworzył pod naszą wioską rybacką na Leniwce – i na którym się cała powódź sparła. Niebezpieczeństwo było wielkie dla tych pocztowych łódek – i ostatnich dni płacono już każdą wiadomość po trzy dukaty złotem: bo ledwo 4ch ludzi mogło kierować łódką – a nadto trzeba się było przerabiać pomiędzy pojedyńczymi krami, które ciągle jeszcze woda niosła, zabierając je teraz już z powyższych brzegów, na których uprzednio były siadły... Noc zapadła. – Żona zaklinała mnie na Boga, abym pozostał w domu! Dzieci płakały... Ale mnie coś gnało na wodę!... Zostawiłem tedy żonie kilkodniowy zarobek w złocie – a że rybacka chata nasza leżała wysoko bardzo na brzegu oparta o piaszczysty pagórek zaspy – wiedziałem tedy, że żadna woda jej tu nie dosięgnie, chybaby Bóg nowy potop zesłał na świat; więc kazałem żonie palić przez noc całą ognisko przed naszą chatą, a sam, po wieczerzy, wziąwszy manierkę holenderskiej jałowcówki, którą sobie przywiozłem z Gdańska, kapszuk dobrego tytoniu i ogień pewny z sobą – wyruszyłem jeszcze z trzema towarzyszami na wody... Nie wiem, co mnie parło – ale znać już szczęśliwa gwiazda moja mnie wiodła, bo kierowałem łódkę ku zatorowi kry, która całą szerokość rzeki zaległa jedną lodowatą skałą!... Noc była straszna i ciemna! Zdala już szumiały wody na zatorze... i kry nowe się tarły i gwizdały przykro, które świeżo na zator zniosła woda”...
2„Była chwila jakiegoś odurzenia i zgłupienia!... Przestaliśmy robić wiosłami – ale łódź naszą, która była łodzią morską rybacką z dętemi bokami, niosła woda na zator, choć nikt wiosłami nie robił!”...
– Kra nas zmiele na zatorze! – krzyknął jeden z towarzyszy moich. – Zawracaj na sterze! – krzyknął drugi. – Ale już było za późno – bo w tejże chwili poczęła kra pękać i strzelać jak gdyby z dział bito!... A równocześnie rozległ się straszny huk i szum w powietrzu, jak gdyby się cała ziemia trzęsła!... Po kilku takich uderzeniach poczęła straszliwie bujać nasza łódka – a to tak bardzo, że i na otwartem morzu w czasie najpiękniejszej burzy nie powstają większe fale i nie rzucają bardziej łódką!...
3„Aż dotąd płynęliśmy, silnie niesieni powodzią, ale po spokojnem źwierciadle... Teraz rozwarła się morska topiel szumna – fale biły wysoko i rzucały łódką gwałtownie!... Chcieliśmy obrócić i płynąć pod wodę – ale do tego nie było już siły... Więc puściliśmy się z prądem wody i fali... oczekując tego, że się lada chwilę o zator rozbijem!... Ale kra przerwała Mierzeję w najwęższym jej pasie... Po kilkunastu minutach wyniosła nas gwałtowność powodzi na otwarte morze... I tu – od razu uspokoiły się fale – gdyśmy nowy wyłom Mierzei pominęli... Gwałtowny prąd daleko odniósł nas na stronę – a okrążywszy morzem na kilkadziesiąt węzłów marynarskich, przybiliśmy na mieliźnie do lądu Mierzei od strony morza: tu wyciągnąwszy łódkę na piasek, przeprawiliśmy się przez piaszczyste pagórki Mierzei do naszej wioski na powrót pieszo – bo strach było w gardło tej nowej odnogi, która z gwałtownością krę i powódź niosła, płynąć na powrót pod wodę! Po ognisku kierowaliśmy się do chaty... Tu przybywszy, przesiedliśmy się w łódź nową – i ja to byłem, mój Panie, który Gdańskowi i Żuławom przyniosłem pierwszy wieść o przerwaniu Wisły i o tem że niebezpieczeństwo minęło! Nie darmo tedy parło mię tej nocy na wody – bo zarobiłem sobie na dobry kawałek chleba – i dziś nie łapię śledzi, ale piję xeres!...
4„Gdy wody opadać poczęły na Wiśle – dopiero wówczas poczęła powódź wód wewnętrznych przerywać i uszkadzać groble: ale obojętnie na to patrzyli Żuławianie, znając się bezpiecznymi. Zapleśniałemi talarami, które z piwnic teraz wydobyć musieli, nietrudno było im zatkać dziury w groblach! Dziś jest wszystko znowu naprawione, zadarnione i obsadzone na nowo – i niktby się nie domyślał, co to kosztowało i jakie spustoszenia porobiła owa powódź”...
5PRZEDRUK ZA: Wincenty Pol, Obrazy z życia i natury, seria 2: Północny wschód Europy, Kraków 1870, s. 284–290.
Auteur
-
Wincenty Pol
(1807–1872)

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.