[Śmierć Williama Huskissona]
p. 248-250
Texte intégral
1Cała Anglia w ciężkim pogrążona jest smutku z powodu okropnej śmierci jednego z najznakomitszych swoich mężów. Huskisson1 padł ofiarą jednej z najpiękniejszych uroczystości narodowych, to jest otwarcia drogi żelaznej z Liverpool do Manszestru2; jednego z tych wielkich wynalazków, którymi wiek XIX wszystkie inne przewyższa. Wielka ta uroczystość w oka mgnieniu w posępną zmieniła się żałobę. Jeszcze nigdy miasto Liverpool nie było tak napełnione cudzoziemcami i mnóstwem przybyłych rodaków jak w dniu 15 września. Wiele osób znakomitych znajdowało się w tej liczbie. Bilety, za którymi można było znajdować się na tej uroczystości, niezmiernie drogo płacono. Pojazdy miały wyruszyć o godzinie 10, oczekiwano tylko na księcia Wellingtona3, który o kwadransie na jedenastą pokazał się z licznym orszakiem. Po obu stronach tego żelaznego gościńca tysiące ludu oczekiwało na to szczególne widowisko. W godzinę później wyruszyły pojazdy, albo raczej te machiny parowe, w następującym porządku: „Feniks” – zielony, „Gwiazda Północna” – żółta, „Rakieta” – jasnoniebieska, „Kometa” – ciemnoczerwona, „Dart” – purpurowy, „Arrow” – bladoczerwony, „Meteor” – brunatny. Pojazd królewski, „Northumbrian”, w którym się książę Wellingtonu tudzież dyrektorowie towarzystwa znajdowali, jechał po drugiej linii, zupełnie dla siebie oddzielną drogą, tak iż raz mógł być na samym przodzie, drugi raz w tyle wszystkich pozostać4.
2W Parkside, gdzie się pojazdy zatrzymać miały, stanął najpierw „Northumbrian”. Nagle wpada ktoś od zatrzymanych w tyle pojazdów i woła o chirurga, oświadczając, że Huskisson śmiertelnie jest raniony. Nikt zrazu wierzyć nie chciał, ażeby z siedmiuset osób, które składały ten orszak, okropny cios uderzyć miał w jednego Huskissona! Wkrótce atoli znaleziono go w najboleśniejszym stanie tak dalece, iż wszelki ratunek był daremny. Nieszczęście to stało się podług najpodobniejszego do prawdy opowiadania tym sposobem, że gdy „Northumbrian” zatrzymał się w Parkside, niektóre osoby z tylnego pojazdu, który był do niego przywiązany, powysiadały dla przypatrzenia się drodze; pomiędzy tymi znajdował się Huskisson. Wtem nadbiegła „Rakieta”; nie masz innej ucieczki, jak do pojazdu na powrót. Wszyscy wsiadają czym prędzej. Huskisson jest ostatni, utraca równowagę, z szybkością błyskawicy przebiega „Rakieta”, zahacza go i rzuca pod koła. Nieszczęście to byłoby więcej osób spotkało, gdyby Członek Parlamentowy, pan Holmes5, nie był wcześniej na nie zawołał, ażeby się jak najmocniej przyparły do „Northumbriana”.
3Chwila ta sprawiła okropną trwogę i zamieszanie. Książę Wellington, wypadkiem tym przerażony, chciał już powracać do Liverpool i zaledwie dał się nakłonić dyrektorom do dokończenia jazdy. Dopiero po 8 godzinie wieczorem wrócono do Liverpool, gdzie nieszczęśliwy Huskisson zaraz we trzy kwadranse, na ręku niepocieszonej małżonki swej, zakończył życie. Osobliwszą jest rzeczą, że na bramie tej nowej drogi umieszczony był napis: „Huskisson i wolność handlu”, tak jakby wraz z imieniem przeznaczone mu było życie swe na niej położyć. Okropny ten wypadek w całym mieście Liverpool sprawił największe zasmucenie i przygotowania do uroczystych obchodów nagle zamieniły się w obrządek pogrzebowy. Huskisson miał lat 60 i żadnego nie zostawił potomstwa.
4ŹRÓDŁO: „Gazeta Krakowska” 1830, nr 83, s. 335–336.
Notes de bas de page
1 William Huskisson (1770–1830) – angielski finansista, wieloletni członek parlamentu, przewodniczący Izby Handlu. Do historii przeszedł jako pierwsza ofiara kolei: Huskisson zmarł w wyniku odniesionych ran podczas inauguracji linii Manchester – Liverpool, 15 września 1830 roku. Miejsce tragedii upamiętnia dziś płyta pamiątkowa.
2 Otwarta 15 września 1830 roku linia była pierwszą, która wybudowana została z myślą o przewozie pasażerów i zastosowaniu wyłącznie trakcji parowej. Wcześniejsza o 5 lat linia Stockton – Darligton, podobnie jak wiele późniejszych, przeznaczona była do przewozu towarów (węgla) i stosowała zamiennie trakcję parową i konną.
3 Pierwszy Książę Wellington (Arthur Wellesley) w czasie, na który przypadła inauguracja linii Manchester – Liverpool, piastował funkcję premiera rządu.
4 Linia Manchester – Liverpool na całym swym przebiegu była linią dwutorową. Wykorzystano to w dniu inauguracji: 7 pojazdów poruszało się jeden za drugim jednym torem, zaś skład z księciem korzystał z drugiego.
5 William Holmes (1779–1851) – angielski polityk torysowski i członek parlamentu (przez 28 lat).

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.