[Polot Giffarda]
p. 196-197
Texte intégral
1Do spisu żeglarzy napowietrznych, którzy twierdzą, iż znaleźli sposób kierowania się w balonach, przybywają dwa nowe nazwiska, oba francuskie.
2Pierwszy, p[an] Petin, znajduje się w tej chwili w Stanach Zjednoczonych i odbył już tam dwa poloty1.
3Drugi, p[an] Ernest Bazin, zbudował machinę powietrzną swego wynalazku w Paryżu i ta, oglądana przez kilku uczonych, którzy zwykle nader są skrzętni i ostrożni w zdaniu o podobnych odkryciach, wprawiła ich w zachwycenie2.
4Doświadczenie ma się wprędce odbyć publicznie. Zapewniają, że przedtem aparat będzie oglądany przez Prezesa Bonaparte, z kilku członkami Instytutu.
5W gazecie jednej umieszczony jest list p[ana] Jakuba Arago (pozbawionego wzroku autora znanej Podróży dokoła świata)3. Młody p[an] Bazin wykładał szczegółowie swój systemat przed nim i kilku innymi uczonymi i wszyscy uznali go do tyla uzasadnionym i nieomylnym, że p[an] Arago przyrzeka puścić się w jego balonie przy pierwszym polocie, na wysokości 5 lub 6000 metrów napisać list i zrzucić go na ziemię. „Wypadkiem dysputy odbytej z p[anem] Ernestem Bazin, w której mu zarzucono rozmaite trudności, jest zdanie jednomyślne, że dotąd nikt nie wymyślił nic równie logicznego, równie dowcipnego i zupełnego, jak jest jego mechanizm” – słowa są listu pana Arago.
6Przypominamy wiadomość daną w nr 72 „Tygodnika” o polocie p[ana] Molés w Bagnères4. Wszystko każe myśleć, że lada dzień kierunek balonów zostanie wynaleziony.
7Dopisek. W tej chwili wyczytujemy z ostatniej poczty, że też w Paryżu 24 września, z hipodromu, puszczał się p[an] Giffard w balonie opatrzonym w machinę parową5. Wiatr był bardzo mocny i aeronauta z wielką łatwością przeciw niemu lawirował, rudel działał jak najlepiej, można się było obracać na wszystkie strony. P[an] Giffard, wyniósłszy się na wysokość 1500 metrów, utrzymywał się stale na tym wyniesieniu za pomocą szczególnego aparatu swego wynalazku [il. 16, 17]. Po kilku godzinach bawienia na powietrzu p[an] Giffard spuścił się w gminie Élancourt, a w pięć godzin po swym wyniesieniu się wrócił do Paryża. W spuszczaniu się przyrząd nieco został uszkodzony; po naprawieniu jego wynalazca niezwłocznie ponowi swe doświadczenie.
8ŹRÓDŁO: „Tygodnik Petersburski” 1852, nr 75, s. 535.
Notes de bas de page
1 Francuz Ernest Petin (1812–1878) zaprojektował aparat powietrzny, wykorzystujący cztery balony, zamocowane do prostokątnej ramy. Napędu miały dostarczać ręcznie poruszane śruby. W 1852 roku Petin wyjechał do Stanów Zjednoczonych.
2 Ernest Bazin (1826–1898) – francuski wynalazca, pionier fotografii podwodnej, któremu sławę przyniósł projekt statku poruszającego się na sześciu wielkich kołach.
3 Jacques Étienne Arago (1790–1855) – francuski pisarz, rysownik i podróżnik, brat fizyka i polityka François Jeana Dominique’a Arago. Uczestnik wyprawy dookoła świata, której plonem stałą się relacja Voyage autour du monde, opublikowana w 1822 roku (wznowionej w formie poszerzonej jako Curieux voyage autour du monde w 1853 roku).
4 Zob. Żegluga napowietrzna, „Tygodnik Petersburski” 1852, nr 72. Główną część artykułu stanowi przedruk relacji, jaką zamieścił francuski dziennika „La Presse”. Relacji towarzyszy sceptyczny komentarz redakcji „Tygodnika”: „La Presse” to „źródło mętne, po którym pływają najzuchwalsze kaczk i” (s. 515).
5 Henri Jules Giffard (1825–1882) – francuski inżynier, autor wielu rozwiązań poprawiających działanie maszyn parowych. 24 września 1852 roku w skonstruowanym przez siebie sterowcu, napędzanym maszyną parową, przeleciał z Paryża do Élancourt, pokonując 27,5 km ze średnią prędkością 8 km na godzinę. Dwa miesiące wcześniej „Tygodnik Petersburski” donosił o nieudanej próbie: „21 lipca odbyły się w hipodromie próby aerostatyczne, która raz jeden jeszcze dowiodły wielkiej trudności, jeżeli nie zupełnego niepodobieństwa, kierowania balonami i żeglowania w powietrzu, jak się żegluje po wodzie. [...] Po kilku bezskutecznych próbach kierowania w poziomym locie, po tych podnoszeniach się, po których następował szybki spadek, pan Giffard, przez swą odwagę i zimną krew godny lepszego losu, musiał się wyrzec dalszych usiłowań kierowania swojego niesfornego przyrządu. Zresztą noc nadchodząca kazała zaniechać doświadczeń” („Tygodnik Petersburski” 1852, nr 56, s. 406).

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.