69. Bojkot karnawału
„Dziennik Poznański” 1861–1862
p. 241-242
Texte intégral
*
1Warszawa, 31 stycznia. Piszą stąd do „Przegl. Powsz.”1: Wojska u nas bardzo mało, ale za to cytadela najeżona działami, na placach palą się nocą ognie, a pod Zygmuntowską kolumną pieką ziemniaki Czerkiesy2. Gdziekolwiek się pokaże muzyka, tańce lub zabawa, tam zaraz okna wybijają, lud nie pozwala się bawić, tłucze okna i tam, gdzie tylko są napisy w obcych językach, pierwej ostrzeżeniami piśmiennymi uprzedzając właścicieli sklepów3. [...]
2O systematycznym unikaniu wszelkich zabaw w Polsce, a mianowicie w jej stolicy, rozpisują się także dzienniki niemieckie, a mianowicie jeden z przychylniejszych nam organów, tj. wiedeński „Wanderer”4. Dziennik ten następujący podaje nam szczegół: Nowo mianowany naczelnik policji Trepów5 poszedł na pierwszą maskaradę i niemało był zdziwiony wielkimi w obszernej sali pustkami. Urosło wszakże jego podziwienie, gdy wszyscy przytomni, mężczyźni i kobiety, przeróżnie maskowani, w szeregu przed nim stanąwszy, aż do ziemi nąjuniżeńszy oddali mu pokłon. Serwilizm taki nawet moskiewskiemu policmajstrowi podpadł niemało, tak że zadał sobie tę pracę poznać bliżej uniżone maseczki. Tajemnicza zasłona opadła. I oto pan Trepów miał honor odkryć pod maskami wszystkich swoich policyjnych agentów wraz z małżonkami i dziatwą. Rozsierdzony wypędził zgromadzonych dobitną rosyjską klątwą ze sali. W odcinku zaś do „Czasu”6 takie znajdujemy sprawozdanie z trzeciej maskarady, która zawsze najbardziej bywała ożywioną: O dziwy! trzecia maskarada i zaledwie pół tysiąca zebrała osób, wtedy gdy dawniej liczba ich od 2 do 3 tysięcy sięgała. Kilkanaście milczących dominów7, kilka brudnych charakterystycznych kostiumów, jak np. z przyprawnymi wąsami, bez maski i z czapką wywróconą do góry na głowie oto i cały zbiór mający ożywiać zabawę i zajmować intrygą. Po północy odegrano po jednej sztuczce w obu teatrach, a następnie porozchodzono się do domów, i na tym skończyła się owa oczekiwana trzecia maskarada. Każdy tu jest tego zdania, że podobnie stanie się z następnymi.
3PRZEDRUK ZA: „Dziennik Poznański” 1861, nr 30 z 6 lutego.
*
4Warszawa. 1 marca. Wczoraj odbył się u namiestnika wielki bal maskowy, na który atoli podobno z Polaków nikt nie poszedł. Tańców i zabaw karnawałowych Warszawa w tym roku wcale nie zna8. Do teatrów nikt z Polaków nie uczęszcza, a i Moskalom się już naprzykrzyło być jedynymi spektatorami, i dlatego utrzymują, że teatra wkrótce zostaną zamknięte.
5PRZEDRUK ZA: „Dziennik Poznański” 1862, nr 53 z 5 marca.
Notes de bas de page
1 Pismo lwowskie ukazujące się w latach 1858–1861.
2 Z uwagi na niepokoje i demonstracje patriotyczne, narastające od czasu pogrzebu generałowej Sowińskiej (9 czerwca 1860), dolny ogród zamkowy zamieniono wtedy na plac ćwiczeń rosyjskiej kawalerii (czerkiesów) skoszarowanych przy Zamku. Po demonstracjach 25 lutego i 8 kwietnia 1861 roku namioty wojsk kozackich pojawiły się także na pl. Zamkowym.
3 Nastrój powagi i unikania zabaw był jednym z przejawów antyrosyjskich postaw społeczeństwa. Po ofiarach padłych w demonstracjach 25 lutego i 8 kwietnia 1861 roku przybrał postać narodowej żałoby.
4 „Der Wanderer” – gazeta austriacka wychodząca w Wiedniu w latach 1809–1873.
5 Fiodor Fiodorowicz Trepow (1812–1889) – oberpolicmajster warszawski w latach 1860– 1861, następnie – do 1866 roku – generał‑policmajster Królestwa Polskiego.
6 „Czas” – krakowski dziennik informacyjno‑polityczny wydawany w latach 1848–1934.
7 Domino – płaszcz z kapturem używany jako strój maskaradowy lub też osoba ubrana w taki strój.
8 Był to kolejny (1862) rok narodowej żałoby, poprzedzającej wybuch powstania styczniowego.

Le texte seul est utilisable sous licence Creative Commons - Attribution - Pas d'Utilisation Commerciale - Pas de Modification 4.0 International - CC BY-NC-ND 4.0. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.