Quales son los ministros del demonio
p. 85-93
Texte intégral
Inic 4. capitulo ypan mitoz inquenamique yn iteupixcauan in Diablo
1In itlapixoahuan in Diablo uel yehuantin yn ixquiohtin yn inyollocacopa yn çampani anoço [Gerson verbi S .28] ychtaca anoço ynitic yxpan yn Diablo omonetoltique ynic oquimocemmacaque. Ontlamanti yn nenetoltiliztli ynic yxpan Diablo monetoltia yn iteyxouepcauan yn itetlachiuicauan ynic ytech mocempoca.
2Inic 1. uel y yollocopa quitoa intlaueliloque yxpan in Diablo ynquitlalcauiznequi yn diablo yoan ynineltococatçin [Pacto expreso] ynic ytech pouiznequi in Diablo yn çan yehuatl quitlacamatiznequi yoan yc quicemmaca yn inyollia yoan yn innacayo yc quimmonextilia yn Diablo yn tlein ypan teyxiptla connequi /fol. 399 v/. Yehuatl ce çan ipan padre yn oquimocentlalili yn ynamatlacuilolli castilla tlatolpan conihtoa. Cayehuatl oquimixima yoan oquimittac cequintin yn teixcuepanime yn iquac otlatiloque cequintin otlaocoliloque yn oquicelique penitencia. Auh yn ce tlacatl oquito. Caçanelli yeuatl in Diablo oquicuitlauilti ynic oquitlalcaui in Dios yoan yn ineltococatçin çan niman ahuel oquicuitlauilti ynic quitelchiuaz yn Santa Maria. Auh yehuatl yyeueuecatca. Uel oquimocuiti yn itlatlacol otlamaceuh yequene cenitoa yehuatl Camiyequintin yn oquinonotçque oquimolhuilique yn çan no yuhqui impa omochiuh yn iquac opeuh yn oiztlacauiloque.
3[2] Yequene cequintin tlaueliloque teyxpan monetoltia ynic quimocemmaca yn Diablo maçiui yn ayac oquittaque yn ayc tle ypan oquinmonextili: çan ymixcoyan monehtoltia yn iteyxcuepcauan ynitetlachiuauan yn çan no yyollocopa quitlalcahuia yn ineltococatçin yn Dios yoan yc conchihuah yn tlein Diabloyotl yn itoca cerimonias yn conchica yehuantin yn teyxcuepanime anoço yc quichica yn tleyn machiyotl yn qui llotia anoço quinmactia yn Diablo. Yehuantin yn ynmochintin intlaueliloque teyxcuepanime yntoca bruxos, xurguinos, magos.
4Yniuh ycuiliuhtoc ypan y amox yn Sancta Ygletia yn itoca Decreto. Auh yehuatl yn naualli yn [26 q.1 Sortilegi. 26.4.4 igitur 26 q.s.nec mir .29] itoca bruxa, quinezcayotia tlatlatilli yehica yehuantin ynitoca sortilegos anoço magos uelleco contçaquaya yn intlauelilocayo yniquac uelic tlatiloya quimonequiltia Dios yn quiyeecozque tletl cequintin yn tlaueliloque nican tlalticpac yehica yn amo quilnamiqui amo quimacaçi yn mictlan tletl yn cenca tlapanauiya ynic temamauhti teyçaui tecocoh yn cenca ymacaxoni.
5Auh ynic 2 nenetoltiliztli yn çan no ontlamantli yc [Pacto oculto] mochioa. Cequintin yc yuic monetoltia yn Diablo quimocemmaca maçihui yn momati yn amo yc quitelchioa ynamo ycquitlalcahuia ynineltococatçin yn Dios ynitoca sancta fe catholica uel quipiah yoan quineltoca yoan quichioah yn itenauatil yn Diablo quixcahuiah in Diablo tlatolli ynic connotça yn çannica yyollo quineltoca. Yehuatl yn execramentos ca yntlacamo quineltocani yn tlein Diabloyotl conchioa amo quichioazquia çan uel quitelchioazquia yehuatl yn connotça ynihuicpac lesu Cristo moquetça: uelic neci yn quitlalcahuia Dios ynic ytechpoui in Diablo. Auh cequintin nemi yn amo quineltocah /fol. 400 r/ nemih yn amo quineltoca yn iiztlacayotl in Diabloyutl yn çan quemmanian achi ytech uetçi yn inyollo ynic conihtoa. Aço nelli acaçomo nelli in tleyn conchioa teyxcuepani ma topan conchiua aço ychpatizque acanoçome açic neciz yn opoliuh acanoçomo aço yc uel machoz yneleluiloc acanoçomo yehuantin yn y cenca temitiani [Luc XI30Math.12 qui non est mecum31] tlatlaculli yc ypan huetçih yehuatli yn nenetoltiliztli çano ytoca pacto oculto ynic yn yollocopa quimocemmaca yn Diablo maçiui yn momati ynamo yc yhuicpa monetoltia cenca yctlatlacoa.
6Nopilhuane: amo tlapoalli yn ic teyztlacauiya yn Diablo. Anquimatizque ca yn iquac nehuatl ni Fvay Andrés de Olmos ompa ninemia tlalhuic Quauhnauac, aço ye cempoual xihuitl, ce tlacatl yn teupan nemia yn casado, onechilhui ca oquic ca yehuatl yn tlacatecolotl oquimonextili ce tlacatl, yoan oquinauati yn tenotçaz ichtaca, yn ic ompa quauhtenco yasque yn ic yxpan moxtlauazque, yuhqui yn oquichiuhque. Çatepan canaloque queuhcalco tlaliloque; nehuatl oniquimittac cequintin: yoan onictlatlani y yehuatl yn oquimonextili Diablo yn itencopa tenonotzalo ynic miçotoh; yoan onictlatlani ynic nechilhuiz yn quenin oquimonextili oquito. Cenca yohuatçinco tlauiz calpan, ompa yxtlaauacan onechmonextili in Diablo, yuhqui yn tlatoani mochichiuhticatca, yn iuh mochichiuayah tlatoque ye uecauh yn iquac mahceuaya; oninomauhti: onechilhui: "Tla xihuallauh xi quilhui in Don Jn° tleyca yn onechtlalcahui, ma niman quinnechico yn macehualtin yn ic ompa quauhtenco nixpan quiçazque yehica ahuel ompa noncalaqui yn Quaunahuac, ympa yehuatl yn /cruz/ yn ompa yhcac, yoan ompa nemih yn padreme; ma çan ompa mohuicacan yn quauhtenco; niman opoliuh in Diablo, auh yn nehuatl yc cenca ninomauhtitia, oniquilhuito yn Don Jno ynic otitlatlacoque: yn titoxtlauato quauhtenco". Yoan oniquicuilo yn tlatolli ynic oquitlatlauhtique yn Diablo, cenca yc otlatçontequililoque, otlayhiyohuiltiloque.
7Yehuatl i yn quitemotinemi in Diablo yn ic tetoliniz tepinauhtiz ynic teca uetçcaz; ma antlatlacoti.
8Yoan onilhuiloc yn ompa tezcatepec yn oquimonextili yn Diablo cequintin pipiltin yuh /fol. 400 v/ qui yn tlacaueyac, yoan oquinnauati yn uel quimictizque ce castillecatl tlahpixqui yn ompa tlapiaya ytoca Juan Cordero. Auh yehuantin amc yc omotlapaloque, yehica chicauac tiyacauh; çan oquinextilique oquilhuique yntleyn oquinnahuati yn Diablo. Auh yehuatl oquinilhui: ma xinechuicacan yn campa amechmonextili ye pachiuiz noyollo. Oquiuicaque; niman oquimonextli in tlacaueyac, oquiualquixti yn itepozmacquauh, yn espada, yn ic quitetequiz: çan amo yc quen mochioaya yn Diablo; macihui yn momatia ca cenca ye tlatetequia; niman yehuatl yn tlacaueyac oquinauatec; yn icuac cenca ic oçiyauh, yoan cenca yc oquicoco yn inacayo miec ylhuitl ic ohuetçtoca yn icochian; quilmach amo oquichiuh per Signum /cruz/ amo oquito Jesús. Ma anquilcauhti yn amehuantin ynic amo amechtoliniz yn Diablo, yntla tleyn ypan amechmonextiliz.
9[Ex.] Yequene ce tlacatl yn itocan Don Juan, yn Amaquemecan tlatouani, onechilhui ye huecauh ca yehuatl yn itatçin quimonextiliaya yn Tlacatecolotl yuhqui yn oçomatli. Miec tlamantli ypan motenextilia yn iuh quinequi yn iyollo: yntlacamo quitlacaualtia Dios.
10Yequene onilhuiloc ca oquimonextili Diablo ce christiano yn ompa castillan; yn cenca tlaocuxtinenca ypampa yn motoliniaya yoan oquilhui: xinechmaca yn moyolia, ca nehuatl mochioaz yn tleyn yc cenca timotlamachtiz. Oquilhui mayhui, niman, cenca temamauhti; yn ic omocuep, yn nohuiyan quiuicatinenca; auh ynic yttaloz ceceyaca quinmacaya yn quihuicaya: ce quarto ano ço quexquich. Auh yn iquac ye quezquixihuitl ypan nemia, cenca miec ic oquinechico yn tomines, ye cenca motlamachtia oquito in Diablo: "Ye yxquich, ma çan nimitçuica". Yça ichtaca, yc mononotçaya yn icochian, ça ocacoc, yoan oylhuiloque yn topileque, oanaloc, yoan ypan otlatiloc yn Diablo. Ayac quimocemmacaz yn Diablo, maçihui yn cenca motoliniz, yehica çan tlapictli quitemaca, yn tleyn inic ça tepan tepan mochiuaz yn tleyn temamauhti teyçaui.
11[ExQ] Yequene onilhuiloc yn ompa otlatlan yn itechpoui yn Çacatlan, quilmach cihuatl ytech otlacat yn piltontli yn niman tlahtoaya, yn quitoaya yn amo macozque tequitl christianome. Ca çan ic /fol. 401 v/ ualla ynic inmacpa quinmaquixtiz. Yc ypan omochiuh yaoyotl, ynic miequintin tlatlacotin omochiuhque; aço quezquintin uel yc omicque chicuhnauapan. Cenca yc inca omocayauh yn Diablo. Amo tlapoualli yn itlauelilocayo yc teca, uetçca, yc teyztlacauia. Ma uel xihçacan, xixtlamatican.
Notes de bas de page
Le texte seul est utilisable sous licence Licence OpenEdition Books. Les autres éléments (illustrations, fichiers annexes importés) sont « Tous droits réservés », sauf mention contraire.
Problèmes agraires de l’Ajusco
Sept communautés agraires de banlieue de Mexico (xvie-xxe siècles)
Nicole Percheron
1983
N’yũhũ, les Indiens Otomis
Hiérarchie sociale et tradition dans le Sud de la Huasteca
Jacques Galinier
1979
Tamtok, sitio arqueológico huasteco. Volumen I
Tamtok, sitio arqueológico huasteco
Guy Stresser-Péan et Claude Stresser-Péan
2001
Tamtok, sitio arqueológico huasteco. Volumen II
Su vida cotidiana
Guy Stresser-Péan et Claude Stresser-Péan
2005
Ocumicho y Patamban
Dos maneras de ser artesano
Cécile Gouy-Gilbert Luz María Santamaría (trad.)
1987
San Andrés Sajcabajá
Peuplement, organisation sociale et encadrement d'une population dans les hautes terres du Guatemala
Henri Lehmann (dir.)
1983